De Nederlandse zonde: zes dagen werken en op zondag oververmoeid ter kerke gaan
Wekelijkse blik op de kerkelijke bladen, aangevuld met citaten uit de kerkelijke wereld.
„Het was tijdens een jaarvergadering van de Canadese vereniging voor Zondagsrust, hartje winter, dat ik luisterde naar een referaat over bedreigingen van de zondag. Nadat hij negen zaken had besproken kwam de dominee bij zijn laatste bedreiging: The Dutch sin, de Nederlandse zonde. Geschokt ging ik rechtop zitten. Daar zat ik als Hollander te midden van allemaal Canadezen. Dé Nederlandse zonde, als een bedreiging voor de zondag. Dat ging over mij! Maar wat mag dát dan wel zijn? De Amerikaanse predikant legde het helder uit: zes dagen hard werken, werken, werken en dan op zondag onvoorbereid en oververmoeid in de kerk je plek innemen, nauwelijks in staat om de woorden Gods te horen, laat staan te geloven. Immers, het geloof is uit het gehoor.
Aan deze avond moest ik denken toen ik eind maart namens de commissie zending een reis maakte naar Oeganda. We spraken er met ongeveer zeventig predikanten uit het Karamojagebied over hun zegeningen en hun behoeften. Een voorganger van een lutherse gemeente vertelde hoe hij in zijn oude leven een leider was van een groep veedieven. De status van de Karamojaanse man wordt bepaald door het aantal vrouwen en het aantal koeien dat hij bezit. Meer vrouwen koop je met zo’n 35 koeien per vrouw (we spraken een vrouw die de elfde echtgenote is van haar man). Meer koeien krijg je door het uithuwelijken van je 13- tot 15-jarige dochters en door het roven uit de veestapel van de andere stam, de Pokots. Hierbij wordt dodelijk geweld niet geschuwd. Uit deze duisternis was de lutherse voorganger gered en overgezet in het Koninkrijk van het Licht. Dát was de grootste zegen in zijn leven. Alhoewel hij in de ogen van velen van zijn mannelijke volksgenoten nu een slappeling is, een verrader van de eeuwenoude traditie, vormde het licht van het Evangelie zijn grootste zegen en vreugde. En waar liggen nu de grootste noden en behoeften van deze pastors? Er werd niet gevraagd naar geld, naar motoren of auto’s (terwijl daar best reden voor was), maar naar Bijbels onderwijs. Veel predikanten zijn nauwelijks opgeleid. Sommigen konden niet lezen of hadden zelfs geen Bijbel. Het was zó bemoedigend om deze roep om onderwijs te horen uit de monden van deze pastors. Of komt hij van God Zelf?
Opnieuw heb ik de zegen ervaren van ontmoetingen met christenen uit een andere cultuur. Christus’ kerk is wereldwijd. Een bemoedigende zegen. Tegelijk ook een ontdekkende zegen, een spiegel. Hoe zag ik opnieuw in deze spiegel ”The Dutch sin”. De Amerikaanse predikant had deze zonde kennelijk heel specifiek bij de Hollandse immigranten gezien. Een zonde die de Karamojaanse man als een duistere gevangenis had leren zien. Steeds meer (heilige) koeien, meer akkers, meer geld, alsof dát de grootste zegen en grootste vreugde is. The Dutch sin is niet alleen een bedreiging voor de zondag. Het is bovendien een bedreiging voor onze zaligheid, een verachting van het bloed van Christus. Het is werkelijk een diepe duisternis.
Ik schrijf deze column op stille zaterdag. Het Lam Gods is geslacht. Zijn bloed reinigt van alle zonden. Iedere dag opnieuw. Ook van ”The Dutch sin”.”
Ds. W.M. Mulder uit het Canadese Springford in Zicht op de kerk, tweewekelijkse uitgave van de Hersteld Hervormde Kerk.