Welke partijen ook samen gaan regeren, zij zullen dat vanuit een „gemeenschappelijke basis” moet gaan doen. Dat schrijft informateur Kim Putters in een brief aan alle fractievoorzitters in de Tweede Kamer. Hij noemt de democratische rechtstaat, een „solide financieel kader” en de internationale positie van Nederland als voorbeelden van zaken waar partijen het in grote lijnen over eens moeten zijn.
„Hoe breder de consensus over de gemeenschappelijke basis, hoe groter de mogelijkheden voor verschillende vormen van vruchtbare politieke samenwerking”, aldus Putters. De informateur sprak afgelopen week met diverse wetenschappers en ervaringsdeskundigen over hoe samenwerking eruit kan zien als een partijen het niet eens worden over de vorming van een klassiek meerderheidskabinet.
Volgens Putters is deze week erg belangrijk geweest om alle elementen en vormen voor „een vruchtbare politieke samenwerking” van verschillende kanten te bekijken. Hij wil nu alle aspecten langslopen met de fractievoorzitters afzonderlijk. „Het is ongelooflijk belangrijk om te horen hoe zij er tegenaan kijken” en „met elkaar een beetje klare wijn kunnen schenken”, zei Putters vrijdag vlak nadat hij de brief had verzonden aan de fracties. Donderdag had hij de fractieleiders al gebeld, om ze bij te praten over zijn activiteiten deze week.
Putters werd aangesteld nadat gesprekken over een rechts meerderheidskabinet met daarin de twee grootste winnaars van de verkiezingen, PVV en NSC, en daarnaast VVD en BBB, waren mislukt. Hij kreeg opdracht te verkennen welke alternatieve vormen van samenwerking er zijn en welke partijen daar een bijdrage aan zouden willen leveren. Het ging daarbij vooral over een extraparlementair kabinet - een wens van NSC-leider Pieter Omtzigt - dat een grotere afstand heeft tot de fracties van de partijen in de Kamer.
De informateur wilde na deze week niet zeggen wat hij zelf verstaat onder een extraparlementair kabinet. Hij heeft zich er deze week „goed in verdiept” maar „ik ga niet de definitie Putters toevoegen aan alles wat er al rond gaat. En u mag ervan verzekerd zijn dat ik in mijn verslag en advies goed aan zal geven hoe je daarnaar kunt kijken. En ook hoe de politiek in Nederland er tegenaan kijkt.”
In dat advies zal hij ook ingaan op de vaart die volgens hem nodig is in de kabinetsformatie „want het land zit natuurlijk wel te wachten op de aanpak van een aantal problemen die niet heel lang kunnen wachten.” Putters heeft vier weken de tijd gekregen voor zijn opdracht en daar is nu anderhalve week van voorbij.
De gesprekken met de fractievoorzitters zijn maandag en dinsdag. Alleen DENK heeft afgezegd, net als in de eerste ronde. De partij wil niet dat de PVV is betrokken bij de formatie.