Het plotselinge en onverwachte vertrek van NSC-leider Pieter Omtzigt uit het formatie-overleg heeft informateur Ronald Plasterk niet persoonlijk geraakt, maar wel „het instituut informateur”. Dat zei Plasterk donderdag na afloop van de bijeenkomst met de leiders van de drie overgebleven partijen PVV, VVD en BBB. „Het instituut informateur is een belangrijk element van ons staatsrechtelijk bestel. En dat verdient respect.”
Plasterk vindt het vertrek van Omtzigt uit de onderhandelingen en de manier waarop dat gebeurde „niet het ideale verloop van het proces natuurlijk”. Daaruit blijkt volgens hem geen respect voor de functie van informateur.
De informateur praat vrijdagochtend opnieuw met PVV-leider Geert Wilders, VVD-leider Dilan Yeşilgöz en BBB-leider Caroline van der Plas. Ze zullen verder werken aan het eindverslag dat Plasterk maandag naar de Tweede Kamer stuurt.
De hoop van PVV, VVD en BBB dat Omtzigt nog aanschuift bij de formatietafel voordat Plasterk zijn verslag inlevert, lijkt vergeefs. De partijleider van NSC heeft volgens de informateur laten weten dat hij ook vrijdag niet mee wil praten. Dat de partij niet tot het einde meedoet aan de onderhandelingen „legt een zekere beperking op in hoe ik de Kamer kan informeren”, zegt Plasterk.
Ondanks de onderlinge irritaties over de roerige slotfase van deze gespreksronde ziet Plasterk nog genoeg mogelijkheden voor de vier partijen om verder te praten. Hij vindt het een „te korte samenvatting” van de onderhandelingen dat de partijen geen perspectief zouden hebben op samenwerking. Van verspilde tijd is wat hem betreft ook geen sprake.
De informateur memoreert aan de moeizame vorming van de vorige coalitie van VVD, D66, CDA en CU, toen D66-leider Sigrid Kaag „hier scheiden onze wegen” had gezegd tegen Mark Rutte in een Kamerdebat. Enkele weken later begonnen de politici weer met onderhandelen en uiteindelijk vormden ze ook een kabinet. „Dus ach”, verzucht Plasterk. „Ik ben een optimistisch mens.”