Winkeldiefstal neemt hoge vlucht, stelen via zelfscan lijkt normaler
Het aantal winkeldiefstallen neemt na jarenlange daling weer een hoge vlucht. Of dat ligt aan de opkomst van zelfscankassa’s, is niet duidelijk.
In 2013 registreerde de politie ruim 43.000 winkeldiefstallen. Elk jaar daarna daalde dat aantal aanzienlijk, tot bijna 31.000 in 2021. Die neerwaartse lijn sloeg daarna radicaal om: in 2022 telde de politie maar liefst 10.000 winkeldiefstallen meer dan het jaar ervoor, afgelopen jaar kwamen daar nog eens bijna 5000 bovenop. Hoeveel van die bijna 45.000 dieven hun slag sloegen in de supermarkt, is onbekend. De cijfers worden niet bijgehouden per branche: het gaat om alle winkeldiefstallen.
Luna van Heerwaarden, woordvoerder van de landelijke politie, heeft dan ook geen verklaring voor de plotselinge stijging. „De komst van zelfscankassa’s kan een oorzaak zijn, maar ook de inflatie en aangiftebereidheid kunnen meespelen.”
Volgens haar ligt het aan de winkel of er aangifte gedaan wordt en de politie in actie komt. „Ik heb zelf ook weleens gezien dat mensen vergeten waren een product te scannen. De politie wordt er niet gelijk bij geroepen als diegene alsnog gewoon betaalt.”
Winkelverbod
Als een ondernemer aan de bel trekt, komt de politie volgens Van Heerwaarden in principe langs. „Wel is de druk op de politie hoog. Daarom moeten we soms keuzes maken: zwaardere misdrijven en geweldsmisdrijven krijgen prioriteit.”
De politie zegt niet verantwoordelijk te zijn voor het voorkomen van diefstal, maar geeft de branche wel tips om te voorkomen dat mensen producten meenemen zonder af te rekenen. Denk aan het opleggen van een winkelverbod, het inzetten van extra beveiliging, meer camera’s en meer controle in de zelfscanhoek.
Streepjescode
Eén op de tien consumenten scant een artikel weleens niet, bleek vorige week uit onderzoek van EenVandaag onder 34.000 panelleden. Omdat een streepjescode het niet doet, omdat een product over het hoofd wordt gezien, of uit rancune over de winsten van supermarkten.
Een onbemande kassa zien sommigen in het onderzoek als de kat op het spek binden: „Het is vragen om problemen om mensen zelf voor kassamedewerker te laten spelen.” Een andere deelnemer: „Dit risico hebben de supermarkten toch gewoon ingecalculeerd toen ze de caissière wegbezuinigden?”
Stelen via de zelfscan lijkt normaler te worden, vooral onder de jongere generatie. Van de mensen onder de 35 jaar in het onderzoek zegt één op de vijf weleens iets niet af te rekenen, tegenover slechts 4 procent van de 55-plussers. Bij bemande kassa’s jatten mensen een stuk minder vaak: 3 procent zegt het daar weleens te doen.
