Perfectionisme is kroonprinses Mary niet vreemd. Toen kroonprins Frederik en zij ruim twintig jaar geleden besloten samen verder te gaan, was er werk aan de winkel. De van oorsprong Australische Mary Donaldson wilde beslagen ten ijs komen aan het Deense hof en besloot daar alles voor te doen.

In 2002 verhuisde Mary naar Denemarken en begon ze op advies van haar aanstaande schoonmoeder, koningin Margrethe II, direct met Deense taalles. Na zo’n anderhalf jaar sprak ze de Scandinavische taal naar eigen zeggen „redelijk vloeiend”.

Naast de taallessen werd ze ook ondergedompeld in cursussen op het gebied van koninklijke etiquette, de Deense geschiedenis, politiek en maatschappijleer. Met een stijladviseuse besprak ze hoe ze haar verschijning zo koninklijk mogelijk kon maken.

Elegant

Een van de praktische oefeningen was het onder de knie krijgen van de perfecte begroeting. Als prinses zou Mary vaak en veel personen van koninklijken bloede ontmoeten en die begroet je nu eenmaal niet allemaal op een en dezelfde wijze.

Mary trainde het maken van een elegant en stijlvol knicksje (zie ”De kunst van het knicksje”) tot in de finesses. Vanaf het moment dat ze als verloofde van kroonprinses Frederik werd voorgesteld, bracht ze de beleefde begroeting in praktijk tegenover iedereen die een trede hoger stond op de koninklijke ladder. Een goede buiging is een teken van respect, maar een goede buiging op torenhoge hakken verdient ook respect. Na twintig jaar beheerst Mary de kunst van het knicksje als geen ander en wordt ze wel de ”queen of the curtsy” genoemd.

Wat door de jaren heen veranderde, waren de personen voor wie ze de kniebuiging maakte. Waren Filip en Mathilde van België tot 2013 en Felipe en Letizia van Spanje tot 2014 collega’s van gelijke stand voor Mary, vanaf het moment van hun inhuldiging tot koning en koningin veranderde ook het protocol voor de begroeting. Voorheen verwelkomde Mary hen met een omhelzing of twee zoenen, in hun nieuwe rol kregen ze er een beleefde kniebuiging van de prinses bij.

Privétijd

Hetzelfde geldt voor koning Wilem-­Alexander en koningin Máxima. De band tussen het Deense en het Nederlandse koningshuis is bijzonder hecht te noemen. Koning Willem-Alexander is al jarenlang een van de beste vrienden van kroonprins Frederik. Ze zijn elkaars generatiegenoten –ze schelen slechts één jaar– en kennen elkaar al bijna hun hele leven. Die goede vriendschap is ongetwijfeld geworteld in de warme band die beide moeders, koningin Margrethe II en prinses Beatrix, al decennialang koesteren.

Ook Máxima kan het erg goed vinden met Frederik en Mary. Het Nederlandse koningspaar en het Deense kroonprinselijk paar zien elkaar regelmatig tijdens koninklijke hoogtijdagen in hun eigen of een ander land, maar spreken ook in privétijd af. Willem-­Alexander en Frederik hebben genoeg gespreksstof, want ze delen een passie voor sport, waaronder de zeilsport. Ook hun echtgenotes kunnen het goed met elkaar vinden en delen veel overeenkomsten; ze trouwden beiden een kroonprins en moesten jaren geleden allebei hun draai vinden in een nieuw thuisland.

Onwennig

Als kroonprinsen wachtten Willem-­Alexander en Frederik op het moment dat hun moeder het besluit nam om afstand te doen van de troon. Voor Willem-Alexander kwam dat moment in 2013; op 46-jarige leeftijd werd hij staatshoofd van Nederland. Het verschil in status dat op dat moment ontstond had geen invloed op de vriendschap tussen koning Willem-Alexander en kroonprins Frederik. Het koninklijke protocol bracht echter met zich mee dat de omgangsvormen tijdens officiële ontmoetingen vanaf dat moment wel een verschil lieten zien. Zowel Willem-Alexander als Máxima krijgt tot nog toe een kniebuiging van kroonprinses Mary.

Tijdens het staatsbezoek in 2015 van het Nederlandse koningspaar aan Denemarken leverde dat opvallende momenten op. Willem-Alexander, toen twee jaar koning, en koningin Máxima werden verwelkomd door koningin Margrethe en Frederik en Mary. Beide koninginnen begroetten elkaar met een omhelzing. Van kroonprinses Mary kregen Willem-Alexander en Máxima die omhelzing ook, maar eerst maakte ze een perfecte reverence voor hen. Het officiële moment hoorde erbij, maar duidelijk zichtbaar was dat koningin Máxima wat onwennig reageerde op de buiging. Ze hielp kroonprinses Mary als het ware weer omhoog. Máxima’s houding getuigde hierin evenzeer van respect en van echte vriendschap.

Gelijkwaardig

Ondanks de verschillen in status speelden Frederik en Mary tijdens het desbetreffende staatsbezoek een belangrijke rol. Juist vanwege de vriendschapsbanden tussen beide paren stelde koningin Margrethe zich bewust wat bescheiden op en liet ze haar oudste zoon en schoondochter de Nederlandse gasten vergezellen.

Vanaf zondag is het verschil in status tussen Willem-Alexander en Frederik en hun echtgenotes opgeheven en zullen beide echtparen ook protocollair gelijkwaardig zijn. De reverence zal Mary dan voor koning Willem-Alexander en koningin Máxima achterwege laten. Andere kroonprinsessen, bijvoorbeeld de Zweedse Victoria en de Noorse Mette-Marit, zullen vanaf dat moment juist voor Mary het respect tonen dat bij haar ambt hoort. En dat zal voor alle partijen ongetwijfeld even wennen zijn.