Als bespaarcoach bij woningcorporatie Domesta helpt Mirjam Krutzen huurders die amper rond kunnen komen. „De overheid denkt dat ieder mens zelfredzaam is. Maar dat is niet zo.”
Een man meldde zich onlangs in Emmen aan de balie van woningcorporatie Domesta. Zijn scooter was stuk, hij was komen lopen. De Emmenaar wilde hulp bij het aanvragen van een energietoeslag. Hij leeft van een Wajong-uitkering, bedoeld voor mensen die in hun jeugd arbeidsongeschikt zijn geraakt.
Eerder had de man per telefoon aan de bel getrokken bij Domesta, die coporatie verhuurt huizen in de gemeenten Coevorden, Hoogeveen en Emmen. „Een collega somde op wat hij aan documenten moest inleveren. Daar schrok de man van, hij vond het allemaal erg ingewikkeld. Hij trok het niet en legde de hoorn erop”, vertelt Mirjam Krutzen, bespaarcoach bij Domesta.
Ze ontfermde zich over de Emmenaar. „Hij kan heel weinig aan zijn hoofd hebben. Ik regelde de aanvraag voor de energietoeslag. Uiteindelijk kreeg de man 2600 euro op zijn rekening bijgeschreven.”
Werkloosheid
Het verhaal over de Wajonger uit Emmen staat niet op zichzelf. Telkens weer merkt Mirjam Krutzen dat huurders door de bomen het bos niet meer zien. Ze weten bijvoorbeeld nauwelijks dat ze aanspraak kunnen maken op „een woud” aan landelijke en gemeentelijke regelingen, die hun leven draaglijker kunnen maken. „De overheid denkt dat ieder mens zelfredzaam is, maar dat is echt niet zo. Armoede gaat vaak gepaard met andere problemen, zoals werkloosheid of echtscheiding. Dus mensen ervaren nogal eens chaos in hun hoofd. Pas ging ik langs bij een man met een kunstzinnig beroep. Hij zat drie jaar in de schuldsanering, was daar uitgekomen, maar kwam toch weer in de problemen. Bij hem thuis hing ergens een tasje met een stapel ongeopende rekeningen. Zo’n man heeft echt iemand nodig om de boel te ordenen.”
Handig bij hulp aan mensen die het niet breed hebben, is de zogeheten VoorzieningenWijzer, legt ze uit. „Dat is een computerprogramma met daarin landelijke en gemeentelijke regelingen. Een consulent van de VoorzieningenWijzer gaat om tafel met een inwoner die moeite heeft zijn weg te vinden in allerlei regelingen. Samen gaan ze achter de laptop zitten. De consulent, die een speciale training heeft gevolgd, zoekt bijvoorbeeld uit of iemand in aanmerking komt voor huurtoeslag of zorgtoeslag. Mensen weten vaak niet dat de regels voor huurtoeslag in 2018 en 2020 zijn verruimd. Met hulp van de consulent kan iemand met terugwerkende kracht duizenden euro’s krijgen. Of neem de zorgverzekering; klanten kunnen aan het eind van het jaar overstappen naar een andere verzekeraar. De consulent kan aangeven of dat wel verstandig is. Per medicijn kan iemand uitleg krijgen: wordt die medicatie wel of niet vergoed?”
Broden
Ze probeert mensen af te helpen van onnodige tobberijen. „In Hoogeveen sprak ik een vrouw die van een bijstandsuitkering leeft. Eens in de twee weken krijgt ze op maandag van haar ouders drie broden, ter waarde van in totaal ongeveer 6 euro. De vrouw maakte zich veel zorgen. Moest ze die gift aangeven bij de gemeente? Zou een ambtenaar erachter komen? Ik heb gebeld met de gemeente. Toen bleek dat het geen enkel probleem was dat de vrouw die broden van haar ouders krijgt. Bijstandsgerechtigden mogen jaarlijks honderden euro’s aan spullen krijgen, zonder dat ze worden gekort op hun uitkering.”
Mirjam Krutzen adviseert mensen onder meer op het gebied van energiebesparende maatregelen. Samen met collega’s gaf ze eind vorig jaar tal van huurders een tas met spullen waarmee zij hun energiekosten binnen de perken kunnen houden. Dan gaat het bijvoorbeeld om tochtstrippen, ledlampen en radiatorfolie. „Nog niet zo lang geleden sprak ik een vrouw die de kachel op 0 zette, als ze van huis vertrok. Ze dacht daarmee geld te besparen. Ik heb haar duidelijk gemaakt dat haar actie niet handig is. Want als die kachel vanaf 0 een huis weer warm moet stoken, kost dat veel energie. Beter is, bijvoorbeeld een uur voor het slapen gaan, de kachel op een graad of 16 te zetten.”
Bedot
Slechte beheersing van de Nederlandse taal leidt er vaak toe dat mensen vastlopen, weet de bespaarcoach. Zij weten zich geen raad met formulieren. Of lopen het risico bedot te worden. „Ik kwam in aanraking met een meisje van een jaar of 16. Ze is een dochter van ouders die het Nederlands niet machtig zijn. Dat meisje had een energiemaatschappij aan de lijn gehad. Ze kreeg een zogenaamde aanbieding voorgeschoteld en trapte in de val. Haar ouders bleken met het nieuwe contract duurder uit te zijn. Ik heb die energiemaatschappij gebeld en heb geklaagd dat hun manier van doen voor geen meter deugt. Het is onbehoorlijk dat soort zaken te regelen met een minderjarig meisje. Gelukkig kon de deal worden teruggedraaid.”
Achter de voordeur treft ze vaak veel ellende. „In Coevorden kwam ik thuis bij een man uit het Midden-Oosten. Hij bleek in elkaar te zijn geslagen door een knokploeg uit de buurt. Hij liep daarbij zelfs hersenletsel op. De man wilde weg, naar een andere plek in Coevorden. Ik keek in zijn ogen, die straalden zo veel stress uit. Ik heb er bij hulpverleners op aangedrongen snel een vervangende woning voor de man te zoeken.”
Bedankmailtje
Blij is Mirjam Krutzen als ze sores van mensen kan verlichten. „Een oudere vrouw in Emmen beweerde dat ze geen aanspraak kon maken op een energietoeslag van 1300 euro. De vrouw ontving geen volledige AOW, omdat ze in het buitenland had gewerkt. Ik heb de zaak nog eens uitgezocht en legde contact met de gemeente Emmen. Toen bleek dat die vrouw tóch recht had op die 1300 euro. Op een zaterdagochtend kreeg ik een bedankmailtje van de vrouw. Ze schreef me: „Hier spreekt een blij mens.””
In aanloop naar de verkiezingen op 22 november een drieluik over bestaanszekerheid. Vandaag deel 3: Hoe minima te helpen?
