Joke Bons uit Lunteren hoort vanuit schuilkelder dicht bij Gaza explosies en schoten
Raketten vliegen over, harde explosies klinken. Heftig is de situatie in de community Adi Negev, aan de rand van het Israëlische dorp Ofakim, op pakweg 10 tot 15 kilometer afstand van de Gazastrook.
In de schuilkelders van Adi Negev verzorgen Joke Bons (29) uit Lunteren en Nicoline Jelier (28) uit Oude Tonge mensen met een verstandelijke handicap in Adi Negev (170 bewoners, 525 medewerkers en 900 vrijwilligers).
Om half vijf plaatselijke tijd loeien de sirenes. „Mijn vriendin sleurde me uit bed”, vertelt Joke Bons via de telefoon vanuit de schuilkelder. „Ik dacht dat er een politieauto langskwam rijden, maar mijn vriendin zei dat het luchtalarm was.”
Dichtbij klinken pistoolschoten, iets verderop explosies. „Dat zijn vaak knallen van het luchtafweer die raketten uit Gaza uit de lucht schieten”, zegt Joke door de telefoon. „Wacht, daar hoor ik weer een luide knal.”
De drie minuten durende oversteek van hun appartement naar het verzorgingscentrum ervaart Joke als heftig. „Regelmatig gaan de sirenes, dan moeten we snel de schuilkelders in. Tussen de sirenes door heb je even tijd om te plassen.”
Dikke chaos
De situatie door de inval van terreurleden van Hamas leidt tot „dikke chaos”, zegt Joke, die op eigen initiatief zes weken vrijwilligerswerk doet in Adi Negev. „We moesten de gehandicapten tussen een alarmmeldingen van sirenes door met tilliften uit bed halen en naar de schuilkelders brengen.”
Angst en paniek overmant sommige Israëlische vrijwilligers, die na hun achttiende een soort sociale dienstplicht vervullen in bejaardenhuizen en verzorgingscentra. „Ze belden overstuur met hun ouders. Een vrijwilliger was in paniek, zijn ouders wonen in Ofakim. Wat gebeurt er met hen, vroeg hij zich af.”
Angstige situatie met berichten over beschietingen, moordpartijen en ontvoeringen? „Ja en nee”, zegt Joke. „Je weet dat zoiets altijd kan gebeuren als je in Israël bent. We mogen niet naar buiten. Tegelijkertijd zijn we hier relatief veilig. Het terrein van de community is goed beschermd. Op alle deuren zitten toegangscodes.”
Ze reageert redelijk nuchter. „Het leven gaat hier ook gewoon weer door. We brengen de dag door met het voorlezen van de gehandicapten, met eten geven en met verschonen. Af en toe kunnen we tussen de sirenes door even iemand douchen.”
Israël heeft de verrassingsaanval uit Gaza niet zien aankomen, zegt Joke. Waarom weet ze niet. „Waarschijnlijk zijn de aanvallen in het geheim bekokstoofd.” Hoe lang de strijd gaat duren, kan ze niet inschatten. „Het kan dagen duren, maar ook weken.”
Pure aanval
De hectiek onder de Israëlische medewerkers ontgaat haar ook enigszins. „Alles gaat natuurlijk in het Hebreeuws”, zegt Joke. „Maar voor hen is het heftiger dan voor ons. Mijn familie woont in Nederland, hun familie in Israël. De vraag is hoe het hen vergaat. We zitten er middenin. We moeten bewaard blijven.”
Boos kan ze zich maken om berichtgeving over Israël. „Op de NOS en linkse media wordt vaak gesuggereerd dat Israël met gewelddadigheden begint. Nou, dit is puur een aanval uit Gaza. Israël verdedigt zich alleen maar om het land te beschermen.” Blij is ze met de woorden van demissionair premier Mark Rutte. „Hij zegt dat Israël zich mag verdedigen tegen aanvallen uit Gaza.”
Na zes weken vrijwilligerswerk volgen voor Joke en Nicolin nog drie weken vrijwilligerswerk in een gaarkeuken in Jeruzalem en een rondreis van 2,5 week. Of het programma doorgang kan vinden, is zeer de vraag. „We moeten bij de dag leven.”