Advies- en consultancybureau EY onderstreepte deze constatering dinsdag in de jaarlijkse zorgbarometer. Het is de hoogste tijd dat deze alarmbel stevig rinkelt; de kwaliteit van een samenleving kan immers worden afgemeten aan hoe ze omgaat met haar kwetsbaarsten.

Wie kennisneemt van de dreigende situatie in de ouderenzorg, springen de tranen in de ogen. BDO waarschuwt dat de persoonlijke aandacht voor ouderen zal afnemen, dat er minder tijd zal zijn voor het verzorgen van mensen of voor dagbesteding. En dat terwijl in veel verpleeghuizen de zorgkwaliteit al flink onder druk staat: uit onderzoek van de NOS bleek –om maar een voorbeeld te noemen– dat ouderen soms weken niet gewassen worden.

De oorzaken van deze stijgende kosten zijn veelzijdig: inflatie, hogere energiekosten en toegenomen rentelasten. Daarbij bezuinigt het kabinet op de ouderenzorg: het landelijke budget voor deze sector wordt oplopend tot 2026 met 3 procent gekort. En, om niet meer te noemen, zorgverzekeraars willen de komende twee jaar korten op tarieven.

Wie daarbij bedenkt dat verpleeghuizen een wachtlijst hebben van ruim 20.000 mensen en dat het personeelstekort nijpend is, begrijpt dat 27 Noord-Nederlandse ouderenzorgorganisaties deze dinsdag in Den Haag protesteerden, omdat –zo vrezen ze– een ramp in de ouderenzorg dreigt.

Het is zaak dat ieder deze alarmbel hoort, die ter harte neemt en aan de slag gaat. Allereerst de overheid: korten op de ouderenzorg is een volstrekt verkeerd signaal. De demonstrerende organisaties vragen niets te veel als ze simpelweg verzoeken niet verder te korten op het budget. Laten politieke partijen –nu ze schrijven aan hun verkiezingsprogramma’s en de campagne gestart is– van ouderenzorg een speerpunt maken. Niet om electoraal motief, maar omdat goede zorg voor kwetsbare ouderen cruciaal is in een samenleving.

BDO legt ook de vinger bij het toenemend aantal zzp’ers in de ouderenzorg en pleit voor ontmoediging van zzp-constructies door de overheid. Terecht, zzp’ers drukken niet alleen zwaarder op de begroting, ze blijken ook vaak minder betrokken te zijn op de organisatie.

Daarnaast ligt er een verantwoordelijkheid bij iedere burger. Alleen verongelijkt roepen dat de zorg verschraalt en zwaaien met de beschuldigende vinger, helpt niet. Het geven van mantelzorg, het doen van vrijwilligerswerk, ligt op ieders pad. De Bijbel zelf roept ertoe op „het aangezicht van de oude te vereren”, oftewel „eer te bewijzen aan een oudere”. Dat kan al in de vorm van een bezoek van een uurtje of een belangstellend telefoontje.