Het scheelt niet veel, of er gaan duizend dennenappels mee naar huis. Uiteindelijk blijkt een halve rugzak vol een mooi compromis. Het bos zal ze niet missen, op de ruime zandpaden en onder de indrukwekkende oude dennen blijven er nog genoeg liggen.

Het Panbos bij Bosch en Duin is voor kinderen een feest. De brede zandpaden, afgewisseld met smallere klauterpaadjes waarin boomwortels een natuurlijk trapje vormen, lopen lekker weg.

Na een poosje doemt de zandverstuiving op, een levensgrote zandbak die vraagt om een pauze. De emmertjes en scheppen blijken niet voor niets te zijn meegezeuld. Hoe leuk is het om een tunnel te graven onder een omgevallen boom en er ook nog eens doorheen te kruipen. Dat wordt haren wassen vanavond.

Hoogtepunt op de zandverstuiving zijn de wandelende bomen, stokoude dennenbomen waarvan het wortelstelsel bloot is komen te liggen. Het lijkt of ze op metershoge poten staan, klaar om weg te lopen. In werkelijkheid zijn het niet de bomen, maar de zandduinen die wegwandelen. De bomen schijnen er niet onder te lijden. Hun groene naaldenkroon steekt prachtig af tegen de blauwe lucht. Niet alleen kinderen maar ook honden vermaken zich prima in het rulle zand. In het Panbos mogen viervoeters vrij rondlopen, al is het volgens de borden bij de ingang wel de bedoeling dat ze bij hun baasje onder appel staan. Gelukkig houden de meeste hondenbezitters zich daar keurig aan.

Na een uurtje scheppen vervolgen we onze route. Het naaldbos maakt langzamerhand plaats voor loofbos, maar de zandpaden blijven. Ineens springt een van de kinderen, die voorop loopt, verschrikt terug. „Een lange worm!” Een tientallen centimeters lange slang schuifelt minstens zo geschrokken de kant in. Het is een ringslang, denken we, al is zijn huid wel erg glad. Thuis komen we tot de conclusie dat het een hazelworm moet zijn, een pootloze hagedis die lekker lag te zonnebaden. Tot wij zijn rust wreed verstoorden.

Klimmen en dalen is er de laatste kilometer niet meer bij. Nu de uitdaging eruit is, slaat bij onze peuter verveling en vermoeidheid toe. De laatste paar honderd meter legt hij af op mama’s rug. Tot hij de auto tussen het groen ziet opdagen. Met nieuwe energie legt hij de laatste meters af. Wandelen moet je leren en het Panbos is daarvoor prima geschikt.