Koffer met hechtdraden mee naar Suriname
In november mag ik weer aan de slag in Suriname. Een lokale chirurg zal dan onder mijn begeleiding kinderen met een aangeboren afwijking opereren. In de meeste gevallen gaat het om kinderen die zonder anus of met een afwijkende anus zijn geboren.
De bedoeling van deze missies is dat de lokale chirurg de ingrepen uiteindelijk zelfstandig kan verrichten. Kinderen kunnen hierdoor in hun eigen land geopereerd worden en hoeven niet naar bijvoorbeeld Colombia. Dat bespaart omgerekend een kleine 20.000 euro per kind. Het Amsterdam UMC draagt op deze manier al ruim vijftien jaar bij aan de gezondheidszorg van Suriname.
Toen ik afgelopen jaar in het land was, werden we geconfronteerd met de gevolgen van de economische crisis daar. We spraken een anesthesioloog, verpleegkundigen en operatieassistenten die in het buitenland gaan werken omdat ze daar meer geld kunnen verdienen. De enige patholoog –specialist die weefsel onderzoekt– in Suriname had een kapot apparaat dat niet kan worden gerepareerd, vertelde hij ons. Antibiotica en hechtdraden die we nodig hadden, kon het ziekenhuis niet leveren vanwege betalingsproblemen.
Als ervaringsdeskundige nam ik mijn voorzorgsmaatregelen. Een ervaren operatieassistente met Surinaamse wortels reisde mee, evenals een doorgewinterde verpleegkundig specialist kinderchirurgie. Ook namen we een halve koffer met hechtdraden mee. De antibiotica volgden later per vliegtuig.
Stoma
De eerste operatie betrof een kind met de ziekte van Hirschsprung. Mensen met deze aandoening kunnen niet poepen omdat het laatste stuk van de dikke darm geen zenuwcellen bevat. Het kind kreeg na de geboorte een stoma. Tijdens de operatie verwijderden we het aangedane deel van de dikke darm, waardoor de stoma niet meer nodig was. Uiteindelijk hebben we negen kinderen succesvol geopereerd. Na twee weken vertrokken we weer naar Nederland.
In Suriname doen we één operatie per dag, omdat de verpleegafdeling het anders niet aankan. Onze verpleegkundig specialist is tijdens de operaties onmisbaar. Tussendoor geeft ze de verpleegkundigen les. Die hebben dan vaak moeite om wakker te blijven, merkten we. Ze hebben bijna allemaal twee banen, omdat ze anders niet rond kunnen komen. Een gemiddeld salaris voor een verpleegkundige ligt tussen de 200 en 300 euro per maand.
In Nederland staat de gezondheidszorg ook voor een grote opgave. De zorgkosten mogen niet verder stijgen en er is een ernstig personeelstekort. Ik ondervind hier dagelijks de gevolgen van in ons ziekenhuis. Er is vaak te weinig tijd om te opereren of er is geen bed beschikbaar.
Maar sinds ik in Suriname kom, voel ik me bevoorrecht met onze gezondheidszorg. Er is van alles over te zeggen, maar het kan veel slechter. Veel bewondering heb ik voor mijn Surinaamse collega’s die zich in hun land blijven inzetten voor de kinderen. Zij zijn immers de toekomst van het land.
De auteur is kinderchirurg in het Emma Kinderziekenhuis in Amsterdam