Italië riep woensdag voor zes maanden de noodtoestand uit. Een toenemend aantal vluchtelingen steekt per boot vanuit Noord-Afrika de Middellandse Zee over. Wacht Europa een nieuwe migratiegolf?
Door de noodtoestand uit te roepen maakt Rome 5 miljoen euro vrij om het toenemend aantal bootvluchtelingen op te vangen. Ook wordt het makkelijker om mensen die niet in Italië mogen blijven, terug te sturen. In de eerste helft van deze week bereikten niet minder dan 3000 vluchtelingen de Italiaanse kust. In totaal waagden al ruim 31.000 mensen dit jaar de oversteek: vier keer zoveel als in dezelfde periode vorig jaar.
Woensdag kwam ook naar buiten dat de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM), een orgaan van de Verenigde Naties, de eerste drie maanden van dit jaar 441 dode migranten registreerde in het Middellandse Zeegebied: het hoogste aantal doden in het eerste kwartaal sinds 2017. Velen kwamen om doordat gammele bootjes kapseisden en hulp te laat kwam, meldde de IOM.
Balkan
Alarmerende berichten alom. Dit jaar blijken vluchtelingen vooral de routes over de Middellandse Zee te gebruiken om Europa te bereiken. Vooral vanuit Noord-Afrikaanse landen als Libië en Tunesië vertrekken veel bootjes richting Europa, blijkt uit gegevens van Europese grens- en kustwacht Frontex. De zogeheten Westelijke Balkanroute –in 2022 nog de meest gebruikte corridor om illegaal Europa te bereiken– is dit jaar een stuk minder in trek. ‘Slechts’ 15.000 mensen gebruikten tot nu toe de route, terwijl in het eerste kwartaal van 2022 ruim 20.000 vluchtelingen via de Westelijke Balkan Europa binnenkwamen.
In totaal onderschepte Frontex dit jaar ruim 54.000 illegale migranten binnen de grenzen van de Europese Unie: zo’n 26 procent meer in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar, stelt Frontex. Net als toen is ook dit jaar weer de grootste groep illegale migranten afkomstig uit Syrië. Nieuw is het opvallend hoge aantal bootvluchtelingen uit West-Afrikaanse landen als Guinee en Ivoorkust.
Migratieseizoen
De komende maanden moet blijken of er dit jaar van een migratiegolf of -crisis sprake zal zijn. Het migratieseizoen moet namelijk nog beginnen. Normaliter liep de illegale migratie over de Middellandse Zee pas flink op in de maanden april en mei en piekte die aan het einde van de zomer, wanneer het zeewater het warmst is. De komende weken zal dus duidelijk worden of de vluchtelingenaantallen in 2023 in de buurt komen van crisisjaar 2015. De eerste alarmerende berichten zijn er echter al.