Het Drents Museum in Assen opent op 16 april de tentoonstelling Menyala - De buitengewone geschiedenis van de Molukkers in Drenthe, gemaakt samen met zeven jonge Molukkers, van begin twintig tot medio dertig. Zij verschillen onderling allemaal in achtergrond en gedachten, want ‘de Molukkers’ zijn volgens het museum toch ook een gevarieerd gezelschap.
Van de Molukkers die na de strijd om de onafhankelijkheid van Nederlands-Indië/Indonesië naar Nederland kwamen omdat er in de jonge republiek geen goede plaats voor ze was, belandden er circa 3000 in Drenthe. De provincie werd in de jaren 70 getekend door gewelddadige acties van jonge Molukkers die vonden dat hun volk door de Nederlandse regering in de steek was gelaten en die sombere toekomstverwachtingen hadden.
De situatie leidde tot treinkapingen, waarbij ook enkele doden vielen, en de gijzeling van kinderen op hun schooltje, acties die door vrijwel het hele land met angst en beven en ook met grote verontwaardiging werden gevolgd. Ze waren bedoeld om van de Nederlandse overheid een grotere inzet af te dwingen voor terugkeer naar de Molukken, in een eigen vrije republiek, de Republik Maluku Selatan (RMS).
De tentoonstelling laat zien waarom de Molukkers naar Nederland kwamen en hoe hun leven in de speciale woonoorden en Molukse wijken eruitzag, de emoties waarmee ze kampten, de moeite die ze moesten doen om hun weg te vinden en wat hun ambities en idealen waren. Toch is het ook een tentoonstelling met aandacht voor het nu en voor de toekomst.
Jan van Zijverden, conservator geschiedenis, stelde de expositie samen met het zevental, van wie er twee familie zijn van de actievoerders van destijds. „De gedachte van de jongeren is nu toch wel dat de Molukse gemeenschap lang erg veel op het verleden en op het eigen slachtofferschap gefocust is geweest. Ze vinden het belangrijk om die geschiedenis te kennen, maar ze willen ook vooruit. De jongeren willen niet meer met het label van kaper worden geassocieerd. Ze vinden dat de Molukse gemeenschap wel eens mag gaan shinen. Ze zijn ook al niet meer opgegroeid met de gedachte aan terugkeer. Hun ouders zijn hier geboren. „
„Ze kennen het gevoel dat hun familie destijds had en respecteren dat ook”, merkte Van Zijverden. Ze zien de expo ook wel degelijk als een eerbetoon aan hun voorouders. Tijdens het samenstellen leerden ze ook veel over hun eigen geschiedenis, vertelt hij.
De samensteller hoopt dat mensen genuanceerder naar de historie van de Molukkers in ons land gaan kijken. „Ook deze geschiedenis is vereenvoudigd en lang zwart-wit gezien. Maar zoals altijd zijn er vele grijstinten.”
De expositie omvat onder meer honderd voorwerpen met een toelichting, verspreid over verschillende thema’s.