Rijssens model moet zorgen voor bereikbaar platteland
Het busvervoer staat onder druk, vooral op het platteland. Het is een thema dat regelmatig terugkomt tijdens de campagne voor de Provinciale Statenverkiezingen. Een flexibel buurtbussysteem in Rijssen is een voorbeeld van hoe het wel kan.
De verschraling van voorzieningen in dorpen op het platteland is in vrijwel iedere provincie een punt van zorg. Illustratief voor dat probleem is het verdwijnen van bushaltes en buslijnen.
Vanuit het oogpunt van de vervoerder is het wel te begrijpen. Het rondrijden met een vrijwel lege bus is niet rendabel. Maar de leefbaarheid van een dorp staat onder druk als het in de avonduren of in het weekend niet bereikbaar is met het openbaar vervoer. Bovendien wordt de verschraling van voorzieningen vaak genoemd als voorbeeld van de toenemende kloof tussen het platteland en de stad, waar alles goed geregeld is.
Negen op de tien volwassenen vinden dat buslijnen die weinig gebruikt worden niet zomaar geschrapt mogen worden. Dat blijkt uit onderzoek van het ANP, uitgevoerd in samenwerking met Kieskompas. De resultaten van het onderzoek onder ruim 2400 Nederlanders kwamen vorige week naar buiten. Het overgrote deel van de ondervraagden vindt dat buslijnen niet per se rendabel moeten zijn om te blijven bestaan.
De NOS concludeerde eind februari dat Nederland 668 dorpen zonder bushalte heeft. Het aantal bushaltes daalde in de afgelopen vijf jaar met 7 procent; er verdwenen er 1500. In Drenthe en Groningen nam het aantal het sterkst af.
Stemformulier
Ook in veel Overijsselse dorpen, zoals Staphorst, speelt het bereikbaarheidsprobleem. Sommige bedrijventerreinen en nieuwbouwwijken zijn daar niet met het openbaar vervoer te bereizen. Bij verschillende politieke partijen die in deze provincie op het stemformulier staan, is de bereikbaarheid van plattelandsdorpen een speerpunt in hun verkiezingsprogramma.
JA21 vindt een dekkend netwerk van bussen noodzakelijk voor de bereikbaarheid van dorpskernen. De nieuwe partij Alliantie stelt dat „naar kleine dorpen vaker een bus moet rijden”. De BoerBurgerBeweging (BBB) is van mening dat het openbaar vervoer tussen stedelijke gebieden en het platteland tot ten minste 20.00 uur beschikbaar moet blijven. De SP pleit voor een lagere prijs in het openbaar vervoer en een betere bereikbaarheid van kernen.
De Overijsselse SGP rept in het verkiezingsprogramma over „het implementeren van een betrouwbaar, betaalbaar en toegankelijk vraaggestuurd vervoer met korte wachttijden”. Een mooi voorbeeld hiervan is volgens de partij TwentsFlex. Een flexibele buurtbusverbinding in de gemeente Rijssen-Holten.
Avonduren
In de zomer van 2018 startte de gemeente met TwentsFlex. Het is een samenwerking van provincie Overijssel, gemeente Rijssen-Holten en vervoersbedrijf Syntus (onderdeel van Keolis). Reizigers kunnen van maandag tot en met zaterdag tot in de avonduren reizen tussen de 140 haltes in de gemeente. Een rit kost 2,25 euro, ongeacht de afstand.
De rolstoeltoegankelijke buurtbussen, geschikt voor acht personen, worden gereden door een groep van zo’n 45 vrijwilligers. De meesten doen één dienst van drie uur per week. Ze rijden niet volgens een vaste dienstregeling; de route wordt bepaald door een slim computersysteem op basis van de bestelde ritten van reizigers. Reizigers boeken via een app, website of telefoontje vooraf een rit van halte naar halte. Onderweg kunnen ook andere mensen in- of uitstappen. De bus rijdt niet als er geen passagiers zijn.
Gemeente Staphorst liet in november weten de Rijssense oplossing als lichtend voorbeeld te zien. Het college van burgemeester en wethouders onderzoekt of iets vergelijkbaars ook in Staphorst van de grond kan komen. Ook gemeente Hardenberg overweegt het invoeren van een systeem van busjes op bestelling.
