Wat is er aan de hand?

Toen Elon Musk in oktober vorig jaar na lang juridisch getouwtrek Twitter voor ruim 44 miljard euro overnam, ontsloeg hij ruim driekwart van het personeel. Reuters meldde eerder dat adviseurs Musk erop wezen dat het bedrijf kostenbesparingen van 1 tot 3 miljoen dollar per dag moet doorvoeren om winstgevend te worden.

Musks ontslagen veroorzaakten een kaalslag in de moderatieteams. Deze teams controleren of berichten voldoen aan de huisregels van het platform. Dat is nu minder mogelijk. Dat is de reden dat het aantal scheldwoorden voor homo’s in de regio van het Australische Sydney de laatste drie weken van november op Twitter verdubbelen.

Daarnaast steeg het percentage antisemitische boodschappen met 61 procent. Verder verschenen er religieus haatdragende tweets van een bekende Indiase nationalist op het platform. Volgens een voormalig Twittermedewerker zouden deze berichten voor Musks overname zeker verwijderd zijn.

Hoe modereerde Twitter eerder?

Het controleren van online berichten is zwaar werk. Tienduizenden mensen, meestal uit lagelonenlanden, zien dagelijks gewelddadige beelden voorbijkomen. Aan hen de taak om te beoordelen of deze berichten de huisregels van het platform schenden. Al jaren berichten media over de werkomstandigheden van deze mensen, die vaak zonder psychologische begeleiding werken.

Slechte werkomstandigheden of niet, Twitter was een van de platformen die het qua resultaten goed deed. Waar andere techbedrijven worstelden met antwoorden op desinformatie en haatberichten, ging Twitter voortvarend te werk. Zo schorste het in 2016 commentator Milo Yiannopoulos en in 2018 complotdenker Alex Jones. De bekendste Twitterbanneling is de Amerikaanse ex-president Trump, die na de Capitoolrellen in januari 2021 het veld moest ruimen.

Wat veranderde er?

De meeste mensen zijn ontslagen. Met name buiten de Verenigde Staten is er gekort op deze contentmoderatieteams, terwijl meer dan driekwart van de gebruikers buiten Noord-Amerika woont. Dat is ergens verklaarbaar, omdat het platform in het vierde kwartaal van 2022 in de Verenigde Staten alleen al meer verdiende dan in alle andere landen bij elkaar. Financieel gezien is het dus een logische keuze om in buitenlandse moderatieteams te snijden. Volgens Reuters vertrouwt Twitter nu vooral op geautomatiseerde controles.

Dat veroorzaakt echter problemen, met name buiten de Verenigde Staten. Toen aanhangers van de vorige Braziliaanse president Bolsonaro eind december zich online begonnen af te vragen of de verkiezingen wel klopten, kwamen onderzoekers erachter dat Twitter iedereen die Brazilië in de gaten moest houden, ontslagen had. „Op het moment hebben we niemand met wie we kunnen spreken”, zei onderzoeker Nina Santos tegen het Britse techmagazine Wired. „Alle mensen met wie we contact hadden, zijn niet meer werkzaam bij Twitter.” Volgens Santos was Twitter voorheen „heel ontvankelijk” voor het verwijderen van berichten die over de schreef gingen.

Hoe nu verder?

De geautomatiseerde controles op berichten lijken vooralsnog niet te werken. Naast de groei in haatzaaiende berichten, zijn seksueel getinte berichten en onderwerpen zoals cryptovaluta bezig met een opmars. Al met al maken deze ontwikkelingen het minder aantrekkelijk voor adverteerders om aanwezig te zijn. Verder is er door deze verharding van het platform een grotere kans op de verspreiding van nepnieuws en radicalisering. Dat minderheden hier het slachtoffer van zijn, bewijst de praktijk.