Zondag laatste dienst in Grote Kerk Vlaardingen
In de Grote Kerk in Vlaardingen heeft zondag de laatste ‘gewone’ eredienst plaats. Naar alle waarschijnlijkheid wordt de openbare bibliotheek van Vlaardingen in het monumentale kerkgebouw gehuisvest.
De Grote Kerk en de bijbehorende toren zijn groot en indrukwekkend, zoals ze daar liggen aan de rand van het centrum. Voor het interieur van de historische kerk met zijn forse zuilen, hoge preekstoel en bekende orgel geldt hetzelfde.
De vierhonderd stoelen staan nog steeds in de ruime kerkzaal, maar niet lang meer. Zondag vindt de laatste dienst plaats. „Maar”, verzekert Ronald de Heer, voorzitter van de wijkkerkenraad Grote Kerk van de protestantse gemeente Vlaardingen, „de theoretische mogelijkheid om kerkdiensten te houden blijft.”
Het is echter de vraag of daar veel van komt. „De gemeente Vlaardingen wil de openbare bibliotheek in het kerkgebouw vestigen. Er is een intentieovereenkomst getekend voor de overdracht. Als die geëffectueerd wordt, moet het kerkgebouw ingrijpend verbouwd worden. Er komt dan waarschijnlijk ook een mogelijkheid voor culturele en kerkelijke programma’s, in het middengedeelte. Een culturele functie is beter dan een zakelijke.”
Een pluspunt vindt De Heer ook dat onderdelen van het interieur behouden blijven. Het orgel en de preekstoel zijn sowieso monumenten die niet weg mogen.
Kerkrentmeester Koen Korving loopt naar de preekstoel in het midden van de kerkzaal, die is voorzien van een lange draaitrap. „Het is misschien wel de hoogste kansel van Nederland”, meent hij. „Sommige predikanten hadden last van hoogtevrees. Hij wordt al een aantal jaren niet meer gebruikt. De voorgangers willen tegenwoordig dichter bij de kerkgangers staan. We hopen dat de geopende Bijbel erop mag blijven liggen na de overname.”
Daarna wijst hij naar het orgel dat dateert uit 1763, en zegt: „Het werd gebouwd door de Belgische orgelbouwer Pieter van Peteghem en eerst geplaatst in de abdij van Gent. In 1819 kwam het hierheen. Het was het eerste orgel in deze kerk. Daarvoor werd de gemeentezang begeleid door een voorzanger. Organist Aad Zoutendijk en anderen geven hier dikwijls orgelconcerten. Het orgel wordt ook gebruikt voor de internationale orgelweek.”
De twee gildeborden in de kerk blijven eveneens hangen. Ze zijn geschonken door de Vlaardingse gilden in 1726 en 1742. Boven de namen van de schenkers staan Bijbelteksten, op het ene bord uit Mattheüs 3:1,2 en op het andere uit Handelingen 7:47,48.
Het interieur heeft nog een bijzonder voorwerp. Aan de wand hangt een zeilschip, een oude Vlaardingse haringlogger. „We zullen proberen het te behouden. Het hoort bij de geschiedenis van Vlaardingen”, zegt kerkrentmeester Roel van Keulen van het college van kerkrentmeesters. „Vlaardingen was vroeger een befaamde vissersplaats. Het is mooi om op deze manier de herinnering levend te houden.”
Van Keulen herinnert zich de eerste kerkdienst van dit jaar, waarin de gastpredikant preekte over Markus 1, over het moment dat de Heere Jezus naar de synagoge in Kapernaüm ging. „Het was Zijn taak om naar de wereld te komen en het Evangelie te verkondigen. Het was toen confronterend om te bedenken dat deze kerk, waar mijn kinderen gedoopt zijn, aan het eind van het jaar niet meer zou functioneren voor die verkondiging. Het doet me pijn dat het Woord na eeuwen verdwijnt uit het centrum van Vlaardingen.” Hij herpakt zich en beaamt wat er op het ene gildebord staat: „Maar de Allerhoogste woont niet in tempelen met handen gemaakt.”
De Heer wijst erop dat de wijkgemeente niet ophoudt te bestaan maar wordt voortgezet, in de Vlaardingse Rehobothkerk, waar voortaan drie diensten worden gehouden. „Het is bijzonder dat onze wijkgemeente na viereneenhalf jaar vacant geweest te zijn juist op dit moment weer een eigen predikant heeft in ds. G.J. van Meijeren. De verkondiging van het Woord mag doorgaan.”