Nederland niet klaar voor e-trucks
De verzwaring van het elektriciteitsnet gaat te langzaam om de Nederlandse transportsector vlot te laten overstappen op elektrisch aangedreven trucks.
Daarvoor waarschuwden onderzoekers van de gespecialiseerde bureaus Qirion en Panteia donderdag in een rapport. „Dit kan de klimaatdoelstellingen in gevaar brengen”, concludeert opdrachtgever ElaadNL, een stichting die zich richt op kennis over laadinfrastructuur.
De komende jaren wordt een grote stijging verwacht van het elektrische goederenvervoer. Er komen steeds meer elektrische modellen op de markt, die ook steeds goedkoper worden.
„Elektrische trucks zijn nu nog ruim anderhalf keer zo duur dan vrachtwagens die op diesel rijden”, zegt Nathan Dane, marketingmanager bij Vlot Logistics. Dit transportbedrijf met vestigingen in Rotterdam, Sliedrecht en Schelluinen loopt voorop in het elektrificeren van het wagenpark. „Tien van de honderd vrachtwagens zijn volledig elektrisch aangedreven en we hebben nog drie e-trucks in bestelling. Pas hebben we een elektrische kraanwagen aangeschaft die echt substantieel duurder is dan de dieselvariant. Dus als we de klimaatdoelstellingen willen halen, zullen elektrische trucks goedkoper moeten worden. Anders moeten we de kosten straks op de klant afwikkelen.”
Niet welkom
Vanaf 2025 worden in tientallen gemeenten zero-emissiezones ingesteld, waar vrachtwagens of busjes die op fossiele brandstoffen rijden niet meer welkom zijn. Om die reden is Vlot Logistics een overlaadstation, een zogeheten HUB, begonnen aan de stadsrand van Rotterdam. Dane: „Op HUB010 kunnen vervoerders hun vracht voor het centrum van Rotterdam uitladen. Wij combineren diverse vrachtjes en brengen die met een elektrische truck naar het centrum. Zo krijg je in plaats van tien vervuilende vrachtwagens in een straat, slechts één schone truck die op tien plaatsen wat uitlaadt.”
Ondanks deze ontwikkelingen zien de onderzoekers van Qirion en Panteia nog veel onzekerheden. Voor ondernemers die een overstap op e-trucks overwegen, is nu nog onduidelijk of over enkele jaren wel genoeg netcapaciteit voorhanden zal zijn om die voertuigen op te laden.
Dat probleem herkent ook Dane. „Het snel opladen van een elektrische vrachtwagen kost heel veel stroom in hele korte tijd. Dat kan ons stroomnet op dit moment niet aan. Wij hebben daarom drie mobiele snelladers aangeschaft. Dat zijn containers die vol zitten met accu’s. Die zetten we bij klanten neer waar we vaak komen. Het accupakket wordt 24 uur per dag rustig opgeladen met netstroom. Als er een e-truck van ons komt lossen, wordt hij in een uurtje opgeladen vanuit de mobiele snellader.”
Zekerheid
Netbeheerders weten niet precies hoeveel vraag naar stroom ze kunnen verwachten vanuit de transportsector. Ze hebben „onvoldoende zekerheid om investeringen met maatschappelijk geld te verantwoorden en wachten met netuitbreidingen”, aldus het rapport. „Door deze impasse komen de benodigde netverzwaringen niet voldoende op gang.”
Nathan Dane verzekert de netbeheerders: het elektrificeren van de vrachtwagens op de Nederlandse snelwegen gaat door en de ontwikkeling zal zich versnellen. „Zeker als straks in 2030 trucks op brandstof helemaal niet meer welkom zijn in stadscentra. Maar ook vanuit de leveranciers van vrachtwagens. Volvo wil tegen 2030 de helft van zijn omzet halen uit de verkoop van elektrische vrachtwagens. Dus als transporteur zul je op een gegeven moment wel moeten overschakelen. En dan moet het stroomnet er klaar voor zijn.”
Samenwerking
Een goede samenwerking tussen bedrijven, netbeheerders en gemeenten is keihard nodig, volgens de onderzoekers van Qirion en Panteia. De gemeenten zouden alvast locaties voor laadpleinen kunnen aanwijzen, waar netbeheerders vervolgens aan de slag kunnen met de nodige verzwaringen. Vervoerders doen er volgens het onderzoek verstandig aan om nu alvast aan te geven waar ze de komende jaren behoefte aan zullen hebben.
„Nu starten met een gezamenlijk actieplan is essentieel voor een tijdige transitie naar elektrisch goederenvervoer”, vatten de opstellers van het rapport hun boodschap samen.