Grote Kerk Dordrecht

In Dordrecht is begonnen met de restauratie van in totaal vijftien historische glas-in-loodramen in de Grote Kerk. Een eerste raam is vorige week donderdag naar een gespecialiseerde glazenier gebracht.

De vijftien ramen verkeren in slechte staat. Door vervuiling, weersinvloeden en ouderdom is het loodwerk aangetast, zegt kerkrentmeester Jacob Klink. „Doordat het pand van de Grote Kerk nog steeds in beweging is, zijn de ramen bol en hol gaan staan. Dit samen met het verwerken van hard en zacht lood maakt dat de ramen opnieuw verlood moeten worden.”

Nieuws in beeld

Detail van een glas-in-loodraam in de Jeruzalemskapel van de Grote Kerk in Dordrecht. Het raam toont de Sint-Elisabethsvloed, een van de grootste rampen die Dordrecht hebben getroffen. beeld Flickr, Marjan van de Pol

Gilderaam. beeld RD, Henk Visscher

Een raam in de Grote Kerk vormde lange tijd de enige herinnering aan ds. Lippius, de eerste protestantse predikant van Dordrecht. Te zien is dat Willem van Oranje deelneemt aan het avondmaal. beeld Herman van Duinen

Glas-in-loodraam in de Grote Kerk in Dordrecht, tweede van links Willem van Oranje. beeld Herman van Duinen

De totale kosten van de restauratie bedragen circa 1,5 miljoen euro. Dat is het nettobedrag waarvan eventuele subsidie al is afgetrokken. Het geld wordt ingezameld met financiële acties van de Vereniging Vrienden van de Grote Kerk, bijdragen van fondsen en donaties. Inmiddels is het bedrag voor de restauratie van het eerste raam binnen. De glazenier zal ongeveer drie maanden nodig hebben voor het herstellen van dat raam.

Kerkrentmeester Klink hoopt dat eind dit jaar voldoende geld bijeen is gebracht om een tweede raam te kunnen laten opknappen. „We doen niets voordat we de gelden hebben kunnen reserveren. De laatste restauratie van de glas-in-loodramen was in 1983. We hopen daarom ook van de restauratie van het eerste raam te kunnen leren voor het herstel van de overige ramen.”

Roemenen in Rucphen

Een parochie van Roemeens-orthodoxe christenen komt voortaan op zondagochtend samen in de rooms-katholieke Martinuskerk in het Brabantse dorp Rucphen.

De parochie, die deels uit arbeidsmigranten bestaat, hield haar diensten voorheen in Hoogstraten in België, in De Kempen, dicht bij de grens met Nederland. De groei van het ledental dwong haar een nieuw onderdak te zoeken. In overleg met het rooms-katholieke aartsbisdom Breda oriënteerde ze zich daarvoor op de regio Bergen op Zoom-Breda.

De rooms-katholieke Franciscusparochie in Rucphen en omgeving is blij met de komst van de Roemeense christenen. „Hierdoor kan de Martinuskerk ook in gebruik blijven voor onze rooms-katholieke gemeenschap”, zegt Eugene Rokx, vicevoorzitter van het parochiebestuur. „En het medegebruik van de kerk door verschillende andere organisaties en stichtingen, zoals dat al jaren plaatsvindt, kan gewoon blijven bestaan.”

Afgesproken is dat de Roemeense christenen in overleg ook op doordeweekse momenten gebruik van de kerk kunnen maken voor andere religieuze activiteiten. Beide geloofsgemeenschappen lopen elkaar niet voor de voeten. Voor de rooms-katholieken in Rucphen is er tweemaal per maand op zaterdagavond een viering in de Martinuskerk. Elke zondag wordt een eucharistieviering gehouden in de parochiekerk in Sint Willebrord, de Willibrorduskerk.

Gracht kerk IJhorst terug

De oude gracht rondom de monumentale kerk in IJhorst wordt komende zomer deels hersteld. De gemeente Staphorst verstrekt de Natuurbeschermingsvereniging IJhorst-Staphorst e.o. daarvoor een bijdrage van 2000 euro uit het gemeentelijke Ontwikkelfonds.

Volgens een opmetingskaart uit 1819, die bij historisch onderzoek boven water kwam, was er destijds een gracht aan drie zijden van de kerk en het eromheen liggende kerkhof. Bij de uitbreiding van de begraafplaats in 1836 is de gracht verlegd. In het landschap is daarvan nu slechts een greppel over. De kaart wordt bewaard in het archief van de gemeente Staphorst.

De voormalige gracht keert terug aan de oostzijde van de kerk. Ze krijgt volgens IJhorster Gerard van den Berg, mede-initiatiefnemer van het herstel, een breedte van twee meter en een diepte van een meter. Via een verbindingssloot wordt de gracht gevuld met water uit de langs de kerk stromende rivier de Reest.

De gracht kan niet in haar geheel worden hersteld, onder meer omdat het kerkhof intact moet blijven. „Uit mijn jeugd herinner ik me dat er aan de zuidelijke kant van de kerk in de jaren vijftig nog een sloot was. De dominee liep over een bruggetje van de pastorie naar de kerk”, aldus Van den Berg. „Die sloot is helemaal gedempt en die kunnen we nu niet openmaken, want dan halen we te veel overhoop. Er staan en wortelen nu dikke Amerikaanse eiken.”

Antoniuskerk Ulft

Burgemeester en wethouders van de Gelderse gemeente Oude IJsselstreek hebben ingestemd met wonen en woonzorg in en rondom de voormalige rooms-katholieke Antoniuskerk in Ulft. De bedoeling is dat woonzorg een plek krijgt in de kerk en de ernaast staande pastorie, die zijn aangewezen als rijksmonument. In de kerktuin is onder voorwaarden ruimte voor twee woongebouwen met in totaal 31 woningen.

De driebeukige neoromaanse Antoniuskerk werd gebouwd in 1914. In 2016 werd er de laatste eucharistieviering gehouden, omdat het openhouden van twee rooms-katholieke kerkgebouwen in Ulft niet meer haalbaar bleek te zijn.

Rk-kerken Zak van Beveland

Het bestuur van de rooms-katholieke Pater Damiaanparochie heeft de keuze voor het openhouden van één kerk in de zogeheten Zak van Zuid-Beveland uitgesteld. De Blasiuskerk in Heinkenszand, de Bonifaciuskerk in Kwadendamme en de O.L.V. Hemelvaartkerk in Ovezande blijven voorlopig alle drie open.

Eerder was bepaald dat na de jaarwisseling alleen de kerk van Ovezande als kerk behouden zou worden. De vele reacties die het bestuur daarop ontving hebben nu geleid tot een heroverweging.

Het parochiebestuur werkt samen met het pastoraal team en parochianen aan de ontwikkeling van een meer missionair gerichte parochie. Dat proces wordt over een jaar geëvalueerd. „Dan zal ook worden bekeken of over de toekomst van de kerken in de Zak van Zuid-Beveland een besluit wordt genomen”, aldus het parochiebestuur.

Bisschop Liesen van Breda heeft ingestemd met de bijstelling van het eerdere gebouwenbesluit. De Maria Magdalenakerk van Goes is als parochiekerk het hart van de missionaire parochie, de Willibrorduskerk in Zierikzee blijft behouden als kerk voor Schouwen-Duiveland.

Immanuëlkerk De Bilt

De gemeenteraad van De Bilt heeft ingestemd met herbestemming van de voormalige gereformeerde Immanuëlkerk in De Bilt. Er liggen plannen voor in totaal elf appartementen in het kerkgebouw aan de Soestdijkseweg Zuid en een nog te bouwen complex ernaast: zes koopwoningen in het middensegment en vijf woningen in het goedkope segment.

De Immanuelkerk is een gemeentelijk monument. Met die status wordt bij het realiseren van de appartementen rekening gehouden. In 2018 werd de laatste dienst in de kerk gehouden. Van 1997 tot 2013 hield ook de gereformeerde kerk vrijgemaakt De Bilt-Bilthoven er haar diensten.

Janskerk Waalwijk 100 jaar

De Sint-Jan de Doperkerk in het centrum van Waalwijk bestaat dit jaar honderd jaar. In de volksmond staat de beroemde kerk bekend als de Sint-Janskerk. Ze is een ontwerp van architect H.W. Valk uit ’s-Hertogenbosch en is de grootste neo-Byzantijnse kerk van Nederland. De minaretachtige toren en de imposante koepel van meer dan veertig meter hoog bepalen het silhouet van de stad. Sinds 1993 is het rooms-katholieke kerkgebouw een rijksmonument, sinds 2020 maakt de kerk onderdeel uit van het Grootste Museum van Nederland (een verzameling van de mooiste gebedshuizen van Nederland).

Het kerkgebouw vertoont kenmerken van de Hagia Sofia in Istanbul uit de zesde eeuw. Naast de grote koepel, die gedragen wordt door acht zuilen, telt de kerk nog achttien kleinere koepels. De Sint-Janskerk is voorzien van 38 gebrandschilderde ramen en biedt ruimte aan duizend bezoekers. Het orgel is gebouwd door de Alkmaarse firma Pels en Zonen. Het telt 38 stemmen.