Meer onderzoek nodig naar mogelijke invloed ‘zwerfstroom’ op vee
De provincie Zuid-Holland heeft diverse ministeries gevraagd om gezamenlijk onderzoek te doen naar de invloed van zogeheten zwerfstroom op vee. Zwerfstromen zijn elektrische stromen die een andere weg nemen dan ze zouden moeten doen en bijvoorbeeld de grond in gaan. Twee veehouders uit Ooltgensplaat, een dorp op het Zuid-Hollandse eiland Goeree-Overflakkee, zeggen dat hun koeien en geiten gezondheidsproblemen hebben als gevolg van zulke stromen die volgens hen mogelijk bij windturbines uit de buurt vandaan komen.
De provincie heeft in samenspraak met de gemeente onderzoek laten doen, maar daar kwam geen duidelijke conclusie uit. Wel is „sprake van onverklaarbare gebeurtenissen en vergelijkbare problemen op twee verschillende bedrijven”, wat doet vermoeden dat sprake is van „bedrijfsoverstijgende oorzaken”.
Omdat er „geen eenduidige oorzaak van de problematiek” is aan te wijzen, pleiten Zuid-Holland en Goeree-Overflakkee voor multidisciplinair onderzoek op het gebied van onder meer diergeneeskunde, elektrotechniek en het gedrag van dieren. Ze hebben de zaak aangekaart bij de ministers Mona Keijzer en Femke Wiersma en staatssecretaris Chris Jansen. Het RIVM, de NVWA en de inspectie voor de leefomgeving zijn ook op de hoogte gesteld. Het ministerie van Klimaat en Groene Groei was al betrokken bij het onderzoek.
De koeien zouden weinig drinken, veel minder melk geven dan gebruikelijk en snel overlijden. Ook de bewoners van de boerderijen ervaren fysieke klachten. Een van de boeren, André van den Oudenrijn, liet zelf onderzoek doen door een specialist op het gebied van ‘lekstromen’. „Hij is de enige ter wereld die dierengedrag kan meten en dat kan koppelen aan elektrische verschijnselen. Na uitgebreid onderzoek zijn we op zwerfstromen gekomen.” Elektriciteit die wordt opgewekt door windturbines in de buurt, zou soms via de grond op de boerderijen belanden. Verhuizen wil Van den Oudenrijn niet zolang onduidelijk is waardoor de problemen ontstaan. „Dit gun je je ergste vijand niet, zo ga ik het bedrijf niet verkopen. Dit moet eerst opgelost worden.”
De provincie en gemeente lieten vorig jaar een ‘second opinion’ uitvoeren. De meetresultaten zijn beoordeeld door experts van de universiteiten van Twente en Gent en door een specialist op het gebied van energiesystemen. Omdat zij in deze week gepubliceerde rapporten uiteenlopende conclusies trekken, is volgens Zuid-Holland extra onderzoek door ministeries nodig.