Trump met strafblad naar Witte Huis
Aankomend president Donald Trump is vrijdag door de rechter in New York veroordeeld in de zogenoemde zwijggeldaffaire. Een celstraf of boete krijgt hij niet, maar hij heeft nu wel een strafblad. Daarmee is hij de eerste Amerikaanse president die in een strafzaak is veroordeeld.
Officieel luidt het vonnis dat hij is veroordeeld tot een zogeheten „onvoorwaardelijke vrijlating”. Rechter Juan Merchan noemde dat in zijn uitspraak „een rechtmatige en toegestane straf voor het vervalsen van bedrijfsgegevens”. De rechter sloot af met: „Ik leg u die straf op voor alle 34 aanklachten, en meneer, ik wens u veel succes met uw tweede ambtstermijn.”
Vooraf was al bekend dat de rechter niet wilde kiezen voor een strafmaatregel. Het vonnis noemde hij „de best haalbare optie”. Rechter Merchan stelde dat het ging om een buitengewone zaak. „Nooit eerder is deze rechtbank geconfronteerd met zo'n unieke en opmerkelijke reeks omstandigheden.”
Merchan wilde het vonnis niet vernietigen, omdat dit „de rechtsstaat op ongelooflijke wijze zou ondermijnen”. Hij zei dat het gedrag van Trump tijdens het zes weken durende proces „getuigde van gebrek aan respect voor de rechterlijke macht”.
Verkiezingen beïnvloeden
Trump werd in mei vorig jaar door een jury schuldig bevonden aan 34 misdrijven in verband met een plan om de verkiezingen van 2016 onrechtmatig te beïnvloeden, door een betaling aan pornoactrice Stormy Daniels te verbergen, zodat hun vermeende affaire geheim zou blijven.
Op zichzelf is het betalen van zwijggeld in juridische zin niet strafbaar, maar Trump zette het bedrag in zijn boekhouding als „juridische kosten”. Dat is wel in strijd met de wet, zo oordeelde de jury vorig jaar. In theorie had Trump hiervoor veroordeeld kunnen worden tot vier jaar cel.
Met toestemming van de rechter volgde Trump vrijdag de veertig minuten durende uitspraak virtueel vanuit Mar-a-Lago, zijn verblijf in Florida. Tegen de rechter zei hij dat hij „volledig onschuldig” is en een „zeer vreselijke ervaring” heeft gehad met het strafrechtsysteem van New York. Hij noemde de gang van zaken „een groot onrecht”.
Politiek gemotiveerd
Trump heeft altijd volgehouden dat deze strafzaak, evenals drie andere, politiek gemotiveerd is. Dat deed hij vrijdag opnieuw. Justitie zou samenwerken met „mijn tegenstander”, zo zei Trump. Daarmee verwees hij vermoedelijk naar president Joe Biden.
Maandenlang heeft Trump geprobeerd de veroordeling uit te stellen tot na zijn aantreden op 20 januari. Na zijn verkiezing in november stelde hij dat hij vanaf dat moment recht had op dezelfde immuniteit als een president. Maar dat argument werd niet overgenomen tijdens de beroepsprocedure. Ook het hooggerechtshof wees het verzoek om de rechtszaak niet door te laten gaan af. Vijf van de negen opperrechters stelden donderdagmiddag dat de rechter vrijdag gewoon uitspraak kon doen.
Rechter Merchan onderstreepte dat Trump in de zwijggeldzaak geen recht op had presidentiële immuniteit. Hij wees erop dat „de criminele verdachte” zijn misdaden „als gewoon burger” had gepleegd en daarom geen aanspraken kon maken op deze bescherming.
Algemeen wordt verwacht dat Trump na zijn inauguratie in beroep gaat tegen het vonnis. Als hij dat doet, is de vraag of zo’n zaak kan dienen tijdens zijn presidentschap, of dat deze wordt uitgesteld tot over vier jaar.
De aanklagers lieten weten het eens te zijn met het besluit om geen straf op te leggen. Met Trumps inauguratie in aantocht moet „het boek worden gesloten”. Tegelijkertijd uitten ze zware kritiek op Trump, die volgens hen „opzettelijk minachting voor de rechtsstaat heeft gekweekt”.