Het zou een unicum zijn als Nederland een thoriumreactor zou krijgen. Geen enkel ander Europees land beschikt hier immers over. De wereld wacht nog op de eerste thoriumreactor, maar waarschijnlijk gaat China met die eer strijken. Dat land heeft op het gebied van thorium een behoorlijke voorsprong op Europa.

De kans dat Nederland het eerste land op het Europese continent wordt met een thoriumreactor is zeker niet ondenkbaar. Een recent opgericht consortium werkt in ieder geval hard aan de plannen om dit zover te krijgen. De Atoom Alliantie, een Nederlandse energieleverancier die uitsluitend gebruikmaakt van atoomstroom, is één van de betrokken partijen. Directeur Patrick Bauduin zoekt twee dingen: politiek draagvlak voor dit plan en extra investeerders.

Baudain is hoopvol gestemd. Hij refereert aan minister Eric Wiebes van Economische Zaken en Klimaat die zich al eens heeft laten ontvallen „een fan” te zijn van thorium als duurzame energiebron. Bauduin: „Ik denk dat de verdere ontwikkeling van een thoriumreactor in ons land op brede steun kan rekenen. In de Kamer is er nu een krappe meerderheid voor kernenergie. En zelfs de tegenstanders, zoals D66 en GroenLinks, zeggen voor thorium een uitzondering te willen maken.”

Radioactief

Thorium zorgt voor veel minder kernafval dan conventionele reactoren, legt Bauduin uit. En het afval dat deze grondstof produceert, vormt minder lang een bedreiging. „Afval uit een normale kerncentrale blijft duizenden jaren radioactief, bij thorium is dat zo’n 300 jaar”, aldus Bauduin.

Daarnaast is thorium makkelijk te winnen; bijvoorbeeld uit het restmateriaal van bestaande mijnen. Het is daarom niet alleen goedkoop, het is ook nog eens bijzonder effectief: een klein beetje thorium kan al veel stroom genereren. Bauduin: „Een hoeveelheid ter grootte van een golfbal kan al alle energie opleveren die een persoon gedurende zijn hele leven verbruikt.”

De Deense start-up Copenhagen Atomics, die de thoriumreactor uiteindelijk zal ontwikkelen, ziet Nederland als het ideale land om de plannen te realiseren. In Denemarken is kernenergie nog een taboe, in Nederland is de situatie inmiddels aan het kantelen. Ook zouden de instanties in Nederland sneller dan in andere landen gereed zijn om de plannen goed te keuren. Een ander belangrijk argument is dat er in Nederland al veel kennis over thorium aanwezig is. Zo is de TU Delft momenteel met een onderzoek hiernaar bezig, vertelt Bauduin.

Zelfs in het dichtbevolkte Nederland is het volgens Bauduin geen probleem om een geschikte locatie voor de centrale te vinden. Hij benadrukt dat het vooralsnog om een testreactor gaat. Hiermee zou moeten kunnen worden aangetoond dat het concept werkt. „Uiteindelijk zal de centrale niet groter worden dan een gemiddelde zeecontainer”, verzekert Bauduin.

Petitie

Om het Deense initiatief te steunen, heeft Bauduin –samen met de andere aangesloten partijen– vorige week de petitie start.thorium.today gelanceerd. Het doel is om aan het eind van het kalenderjaar minstens 10.000 steunverklaringen binnen te hebben. Bauduin denkt dat het zo makkelijker is om de benodigde investeerders te vinden.

Voor de testreactor is in totaal 12 miljoen euro nodig. Copenhagen Atomics hoopt nog 4 miljoen euro te kunnen werven via externe investeerders. Zij menen dat „niet alleen burgers, maar ook bedrijven en politici uit heel Europa klimaatverandering serieus genoeg nemen om het initiatief te steunen.” Bauduin vult aan: „De tijd is er nu rijp voor.”

Mocht er uiteindelijk toe worden besloten om een thoriumreactor in Nederland te plaatsen, dan duurt het nog wel eventjes totdat die centrale er daadwerkelijk staat. Copenhagen Atomics geeft aan dat de testreactor in 2025 gereed zou kunnen zijn. „Daarna kan het goedkeuringsproces voor de echte thoriumreactor in gang worden gezet”, aldus Bauduin.