Vijfsterrenbeweging en Lega winnaars in Italië
De pensioenen omhoog, flexwerken afgeschaft, de immigratie gestopt, de rol van Europa teruggeschroefd. Dat is het recept van de twee winnaars van de Italiaanse verkiezingen van zondag.
Wordt de 31-jarige Luigi Di Maio, een voormalige webmaster, de nieuwe premier van Italië? Het zou zomaar kunnen. Di Maio’s Vijfsterrenbeweging en de rechtsextremistische Lega kunnen gezamenlijk rekenen op bijna vijftig procent van de stemmen. In principe kunnen beide partijen, eventueel met een splinterpartij eraan toegevoegd, een regering vormen.
Zowel de Vijfsterrenbeweging als Lega hebben hetzelfde recept: de pensioenleeftijd moet omlaag, het flexwerken moet worden afgeschaft, het basisinkomen ingevoerd, de immigratie dient te worden gestopt, de rol van Europa wordt teruggeschroefd.
Of beide populistische partijen in de praktijk ook door één deur kunnen, is nog de vraag. De Vijfsterrenbeweging heeft altijd halsstarrig geweigerd met andere politieke partijen samen te werken, hoewel partijleider Di Maio afgelopen weken liet doorschemeren dat politieke combinaties mogelijk zijn.
Het vormen van een regering wordt hoe dan ook een opgave.
De maatregelen die de regeringen Renzi en Gentiloni van de Democratische Partij hebben genomen om de economie vlot te trekken (zoals de introductie van flexwerken en de verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd) worden teruggedraaid als we de verkiezingsprogramma’s en de verkiezingsleuzen moeten geloven. Het is tekenend dat kiezers in Zuid-Italië, dat van oudsher economisch achterop ligt, massaal hebben gestemd op de Vijfsterrenbeweging. Waar Di Maio’s partij niet de grootste werd, won in veel gevallen Lega. Deze partij ontleent zijn bestaansrecht aan de strijd voor autonomie van de rijke noordelijke gewesten, maar schrapte een klein jaar geleden het woord ‘Noord’ uit zijn naam om kiezers in Zuid-Italië aan te spreken. Kan het populistischer?
Na telling van de helft van de stemmen lijken kiezers te hebben afgerekend met de Democratische Partij, die bij de Europese verkiezingen twee jaar geleden nog 41 procent behaalden. Ook Silvio Berlusconi heeft in het stof moeten bijten. Zijn comeback lijkt te zijn mislukt. Zijn partij werd ruimschoots voorbij gestreefd door coalitiegenoot Lega.
