Kimon zonder krasje uit protesten Guinee-Bissau
Een protestmars van studenten in Bissau (hoofdstad van Guinee-Bissau) liep vrijdag uit op hevige onlusten. Veldwerker Gerda Klaver zat in het oog van de storm.
”Dringend gebed gevraagd”, appt Marianne van Helden vrijdagmiddag vanuit de stad Bissau naar Nederland. De veldwerkster van de Nederlandse stichting Kimon heeft zojuist gehoord dat haar collega Gerda Klaver met de auto verzeild is geraakt in een studentenprotest.
De situatie is grimmig: autobanden staan in brand en al het verkeer is platgelegd. Gerda moet de auto verlaten. Haar grootste zorg is dat het voertuig wordt vernield.
„De studenten protesteren omdat hun leerkrachten nog steeds geen goede afspraken hebben kunnen maken met de overheid over hun salaris en arbeidsvoorwaarden”, laat Van Helden weten. „Sommige leerkrachten zijn al meer dan twee jaar niet betaald. De staatsscholen waren tot december dicht. Als ze na anderhalve maand les de deuren weer sluiten, wordt dit leerjaar geannuleerd.”
Op de achtergrond spelen de parlementsverkiezingen in maart een rol. Guinee-Bissau wordt al jaren geteisterd door instabiliteit en corruptie. Uit onvrede met de huidige koers en uit angst voor een verloren schooljaar gaan studenten in de hoofdstad de straat op, om goede salarissen voor hun docenten te eisen.
Wanneer Klaver vrijdag met twee medewerkers van Project Jedidja naar Bissau reist, belandt ze in het oog van de storm. Enkele angstige uren volgen. Een halfuur na haar oproep stuurt Van Helden een update: „De politie grijpt met harde hand in. Er wordt met stenen gegooid en geschoten door de politie. Gerda heeft zich (samen met haar medewerkers, red.) achter de auto kunnen verschuilen.” Ze willen een bankgebouw in de buurt binnengaan, maar dat houdt de deuren dicht.
Te midden van het geweld moeten Klaver en haar collega’s toezien hoe de demonstratie ontaardt in een straatgevecht. Even later stuurt ze een foto van de situatie. Elders in Bissau stijgen rookwolken op. De situatie is nijpend: aan de ene kant de marechaussee, aan de andere kant de studenten. Klaver bevindt zich precies tussen de strijdende partijen en kan geen kant op.
Zo snel als de vlam in de pan slaat, zo snel zijn de rellen ook weer voorbij. Iets na vieren stuurt Van Helden een foto van de plaats waar Klaver zich bevindt. De straat is bezaaid met vuil en brokstukken. In het midden staat een zwaar gehavende auto. Er is geen ruit meer heel. Dan komt het verlossende woord: „Gerda is veilig aangekomen met de jongens.”
„Zaterdagmorgen hebben de medewerkers de hoofdstad kunnen verlaten”, laat directeur Richard Pannekoek van Kimon zaterdag weten. „We zijn dankbaar dat alle medewerkers inmiddels veilig op de thuisbasis zijn teruggekeerd. In deze moeilijke uren is ook in Nederland gebeden.”
In Guinee-Bissau uiten Van Helden en Klaver hun dankbaarheid: „Zelfs de auto heeft geen krasje.”