Goededoelenorganisaties en kerkelijke fondsen maken zich zorgen over de negatieve rente die banken berekenen. Een deel van het geld dat donateurs bijeenbrengen, moet daardoor aan de bank worden afgestaan.
Klanten van ING betalen vanaf 1 april 0,5 procent rente als ze meer dan een miljoen euro op de bank hebben staan. ABN Amro en Van Lanschot rekenen een vergelijkbare rente bij tegoeden die groter zijn dan 2,5 miljoen euro. De Rabobank hanteert 12,5 miljoen als grens, maar maakt voor goede doelen een uitzondering. Dat laatste doen ING en ABN Amro niet.
De Stichting Kerkelijk Geldbeheer (SKG) in de Protestantse Kerk in Nederland betaalt sinds vorig jaar al rente aan banken. De Europese Centrale Bank laat banken al sinds 2014 betalen voor het geld dat ze daar moeten parkeren”, zegt woordvoerder Dreschler. „Dat berekenden de banken door naar grote klanten, zoals pensioenfondsen. Ons hebben ze lang ontzien, maar je merkt nu dat de rentepercentages dalen, terwijl ook de afspraken over een vrije voet –het maximumbedrag waarvoor geen negatieve rente geldt– strakker worden.”
SKG heeft het geld over meerdere banken gespreid. Die brengen daarvoor rond de 0,5 procent rente in rekening. „We zouden positieve rendementen kunnen binnenhalen door bijvoorbeeld in aandelenfondsen te beleggen. Maar we willen zorgvuldig met het geld van de kerken omgaan, dus we doen geen risico-investeringen.”
Het Grootboek van de Gereformeerde Gemeenten heeft het vermogen momenteel verdeeld over twee banken, maar onderzoekt de mogelijkheden van verdere spreiding, zodat het nergens het grensbedrag voor negatieve rente haalt.
Bij het Financieringsfonds Hersteld Hervormde Kerk zijn de gevolgen van de maatregelen nog niet duidelijk. „Maar we werken bewust niet met grote saldi”, zegt voorzitter De Blois.
Woord en Daad heeft volgens bestuurder Rina Molenaar geen last van de maatregelen. „Bij de Rabobank krijgen we nog 0,1 procent. Overigens is ons beleid dat we het gedoneerde geld zo snel mogelijk besteden.” Ook Stichting In de Rechte Straat ondervindt geen gevolgen van de aangekondigde maatregelen. ZOA Vluchtelingenzorg heeft bij meerdere banken geld ondergebracht. „We hebben nog niet met negatieve rente te maken, maar als dat gebeurt, zouden we het geld kunnen herverdelen”, zegt een woordvoerder.
Goede Doelen Nederland dringt erop aan dat banken oog hebben voor de maatschappelijke functie van liefdadigheidsorganisaties. De koepelorganisatie wijst erop dat het geld vaak niet direct wordt besteed, omdat het gaat om langjarige projecten waarvoor opneembare tegoeden nodig zijn.
Minister Hoekstra van Financiën schreef in december aan de Tweede Kamer dat hij negatieve spaarrente niet wil verbieden, hoewel hij die voor gewone spaarders –tot 100.000 euro– zeer ongewenst vindt.
