DEN HAAG (ANP) – Guus Kouwenhoven, die wordt verdacht van illegale wapenhandel en het plegen van oorlogsmisdaden in Liberia, is maandag vrijgekomen, in afwachting van zijn rechtszaak.
De rechtbank in Den Haag veroordeelde de Nederlandse zakenman vorig jaar tot acht jaar cel voor illegale wapeninvoer in Liberia. Hij was daar volgens de rechters bij betrokken in de periode 2000–2003, toen in het West–Afrikaanse land een bloedige burgeroorlog woedde.
De rechtbank sprak de zakenman wegens gebrek aan bewijs vrij van oorlogsmisdaden. „Maar dat oordeel leidt er niet toe dat Kouwenhoven zijn handen in onschuld kan wassen wat betreft de bloedige slachtingen, met talloze slachtoffers tot gevolg”, zei rechtbankpresident Roel van Rossum in juni.
Kouwenhoven kreeg daarom de maximale celstraf die op wapenhandel staat. Volgens de rechtbank was hij bekend met de wapembargo’s van de Verenigde Naties en heeft hij die uit eigen financieel belang bewust geschonden. Hij deed dat onder de vlag van zijn houtkapbedrijven die hij in de West–Afrikaanse staat had. De wapens zouden zijn bestemd voor de toenmalige Liberiaanse president Charles Taylor.
De ex–president zou moeten getuigen in de zaak–Kouwenhoven, vindt het hof. Hij had zakelijke banden met Kouwenhoven. Of het inderdaad tot een getuigenverhoor komt, is nog onduidelijk.
Taylor zit inmiddels zelf vast: hij wordt vervolgd voor het Speciale Hof voor Sierra Leone (SCSL). Evenals Kouwenhoven zit hij in de Scheveningse gevangenis, maar dan op een afdeling waar een cel is die het Internationale Strafhof ICC heeft ’uitgeleend’ aan het SCSL.
Het hof in Den Haag heeft de rechter–commissaris gevraagd te bekijken of Taylor „binnen aanvaardbare termijn gehoord kan worden” en of hij dan ook een verklaring zou willen afleggen.
SP–Tweede–Kamerlid Van Velzen wil dat minister van Justitie Hirsch Ballin ervoor zorgt dat de man weer achter de tralies komt. Van Velzen vreest dat Kouwenhoven het land uit vlucht. Ze heeft Kamervragen gesteld.
Kouwenhoven is overigens niet helemaal vrij: hij mag Nederland niet uit zonder toestemming van de rechter–commissaris en hij moet zich elke twee weken melden bij het politiebureau. Kouwenhoven liet weten dat hij inhoudelijk niet op zijn vrijlating wil reageren. „Maar ik ben blij dat ik uit de gevangenis ben”, zei hij.
Het Openbaar Ministerie (OM) is verrast door de uitspraak van het hof en meent dat er voldoende redenen zijn om Kouwenhoven vast te houden. Zo vreest ook het OM dat de man vlucht en dat zijn vrijlating het onderzoek belemmert.