Voorpagina 16 juni 1999

Besluit „opmerkelijk maar niet onverwacht”

Servische Kerk eist
aftreden Milosevic

Van onze kerkredactie
BELGRADO – De Servisch-Orthodoxe Kerk wil dat de Joegoslavische president Milosevic aftreedt. Volgens een verklaring gisteren van de Servisch-orthodoxe synode zou het aftreden van de president en van de federale regering „in het belang en omwille van het heil van de bevolking” zijn. Het besluit is „opmerkelijk maar niet onverwacht”, zegt dr. Erich Bryner van het gezaghebbende Oost-Europa-instituut ”Glaube in der 2. Welt”. Het staat op één lijn met toenemende kritiek van de kerk op het Kosovo-beleid van de president.

Het Servische volk „heeft behoefte aan nieuwe mensen aan de leiding”, die zowel in binnen- als buitenland „aanvaardbaar” zijn, zo heeft de Servisch-Orthodoxe Kerk bekendgemaakt. De synode, „geconfronteerd met de tragische situatie van ons volk en ervan overtuigd dat de naam van God en niet het tribunaal in Den Haag gerechtigheid zal brengen”, pleit daarom voor een regering van „nationale redding.”

De bisschoppen, die samen de synode vormen, zijn verder diep bezorgd over de situatie in Kosovo en over de vlucht van Serviërs uit dat gebied. Zij vragen de Serviërs Kosovo niet te verlaten. Ze doen verder een beroep op de internationale vredesmacht niet alleen de etnische Albanezen, maar ook de Serviërs in Kosovo te beschermen.

Band losser
De oproep van de Servisch-Orthodoxe Kerk tot aftreden van Milosevic is geheel in de lijn van het beleid van de kerk. „Gedurende het laatste jaar komt deze kerk op voor de positie van de Albanezen in Kosovo”, zo zegt dr. Bryner. „De kerk heeft zich van 1993 tot 1995 van Milosevic gedistantieerd omdat hij niet nationalistisch genoeg was. Later streefde de kerk meer naar verzoening in Kosovo. Het huidige beleid van de president met betrekking tot Kosovo kan de kerk onmogelijk goedkeuren. De Servische kerk was altijd wel erg nationalistisch, maar de band tussen religie en natie is het laatste jaar losser geworden.”

Dr. Bryner verwacht niet dat Milosevic onder de indruk van de oproep van de kerk zal zijn. „Milosevic is atheïst en gebruikt de kerk alleen als politieke macht. Nu de kerk toch verzwakt is door jarenlang communisme, zal hij de kerk eerder laten vallen. Toch moeten we de invloed van de Servisch-Orthodoxe Kerk niet onderschatten”, aldus dr. Bryner.

Het is niet voor het de eerst dat de bisschoppen het aftreden van Milosevic eisen. De eerste keer was in 1995, toen ze hem beschuldigden van verraad aan de Bosnische Serviërs. Ook toen riepen de bisschoppen op tot de vorming van een nieuwe regering. Het „neocommunistische” bewind van Milosevic had in augustus 1995 voor de Servisch-Orthodoxe Kerk afgedaan.

Partij gekozen
Vanaf het begin van de oorlog in het vroegere Joegoslavië had patriarch Pavle, hoofd van de Servische kerk, partij voor de Serviërs gekozen en zich openlijk achter de Bosnisch-Servische leider Karadzic geschaard. Toen het Joegoslavië-tribunaal in april 1995 het onderzoek naar de oorlogsmisdaden van Karadzic aankondigde, droeg Pavle een mis op in het hoofdkwartier van Karadzic. Door zijn handtekening onder een overeenkomst te zetten, stelde Pavle Milosevic in staat in Dayton namens de Serviërs te onderhandelen.

Zie ook:

Commentaar

UCK voelt weinig voor inleveren van wapentuig

Weer Russische troepen in Pristina aangekomen

„Zoiets hoef ik nooit meer te zien”

Geldgebrek is Moskous echte rivaal

„Veel prikken zonder ploffen”