UCK voelt weinig voor
inleveren van wapentuig
Van onze buitenlandredactie
PRIZREN/PRISTINA – Het Kosova Bevrijdingsleger UCK lijkt meer te zien in machtsuitbreiding dan in het inleveren van wapens, zoals de NAVO eist. Maar het Westen, dat de bewegingen van het UCK in Kosovo met argusogen volgt, kondigde gisteren aan dat een akkoord met de guerrillabeweging in de maak is.
Dat akkoord moet leiden tot naleving van de VN-resolutie die voorziet in de ontwapening van het UCK, aldus een Britse regeringswoordvoerder. In Brussel liet de NAVO weten de organisatie nauwlettend in de gaten te houden. „Er is geen enkele behoefte aan andere veiligheidsbewakers dan de KFOR-vredesmacht.”
In Pristina weigeren de strijders zich te laten ontwapenen. „Het UCK wordt omgevormd tot het leger van de onafhankelijke staat Kosovo. Tijdens deze overgangsperiode houden de strijders hun wapens”, zegt regiocommandant Rustem Mustafer.
In het zuiden staat Prizren volgens het UCK bijna geheel onder controle van de strijders die samenwerken met KFOR. De Albanezen trokken maandag de stad in en vestigden zich gisteren in het hoofdkwartier van het inmiddels vertrokken Joegoslavische leger. In Kacanik zei een UCK-leider zijn mannen pas te zullen ontwapenen als Kosovo's voorlopige regering daartoe oproept.
De Duitse KFOR-militairen, die samen met Nederlandse militairen opereren in het zuiden van Kosovo, treden op tegen illegale controleposten van het UCK. Maar zodra er een post verdwijnt, ontstaan volgens de Duitsers elders nieuwe.
Servische aftocht
Intussen is de eerste fase van de Servische terugtrekking uit Kosovo bijna voltooid. De NAVO gaf de Joegoslavische militairen en Servische agenten vanmorgen een extra dag om het zuiden van de provincie en de hoofdstad Pristina te verlaten.
De aftocht van de Serviërs is volgens de verdragsorganisatie opgehouden door transportproblemen en de vele Servische burgers die Kosovo via dezelfde wegen willen verlaten. De Verenigde Staten en de NAVO toonden zich desondanks tevreden. Britse NAVO-patrouilles troffen in de ontruimde gebieden geen enkele Servische soldaat meer aan.
Zondag moeten alle 45.000 manschappen van de Joegoslavische strijdkrachten Kosovo hebben verlaten. Daarna kan de NAVO-raad groen licht geven voor het staken van de bombardementen, die officieel slechts zijn opgeschort.
Volgens het Rode Kruis zijn bijna 40.000 Servische burgers de provincie inmiddels ontvlucht, uit angst voor Albanese represailles. Het merendeel zou een onderkomen hebben gevonden bij familie of kennissen.
De vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties, UNHCR, heeft de Kosovaren opgeroepen de vertrekkende Serviërs niet tegen te houden, omdat dit tot geweld kan leiden. Zo vielen in de plaats Gnjilane twaalf gewonden toen uit een auto in een konvooi een granaat naar feestvierende Albanezen werd gegooid. In Pristina werden vier Albanezen doodschoten.
Terugkeer vluchtelingen
Ondertussen keren duizenden Albanezen uit Macedonië terug naar Kosovo, ondanks waarschuwingen van zowel de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR als KFOR dat de provincie nog niet veilig is. Zeker twee teruggekeerde vluchtelingen kwamen om toen zij op een mijn liepen.
Nadat Britse, Duitse en Nederlandse KFOR-militairen de afgelopen dagen waren gestuit op massagraven en tekenen van bloedbaden, vonden Italiaanse soldaten gisteren opnieuw twee massagraven in de buurt van Pec. In een van de graven zouden 120 slachtoffers van de Servische troepen liggen.
In Servië heeft president Milutinovic geweigerd het ontslag te aanvaarden van vijftien ministers van de radicale SRS-partij. Dit betekent dat er geen buitengewone verkiezingen hoeven te worden uitgeschreven.
SRS staat onder leiding van de extreem nationalistische vice-premier Vojislav Seselj. Die wil uit de regeringscoalitie stappen uit protest tegen de aanwezigheid van NAVO-troepen in Kosovo.
