De energietransitie is een grote en belangrijke opgave. In 2050 wil Nederland af zijn van vervuilende, fossiele brandstoffen die slecht zijn voor het milieu en waarmee we ook nog eens voor miljarden allerlei dubieuze oliesjeiks sponsoren. Daarom moeten we op zoek naar nieuwe energiebronnen die samen een betrouwbare, betaalbare en duurzame energievoorziening vormen. Thorium heeft alles in zich om een van deze energiebronnen te kunnen zijn.

Licht radioactief

Thorium is een element dat licht radioactief is. Het metaal is zilverwit, maar bevindt zich in de natuur vaak in allerlei verschillende verbindingen, zoals thoriumoxide. In die verschillende vormen komt thorium drie keer zoveel op aarde voor als uranium. Thorium kan in verschillende nucleaire reactors dienstdoen als splijtstof, maar het meest geschikt daarvoor is een gesmoltenzoutreactor, waarin thorium wordt opgelost in vloeibaar zout. Door de thoriumatomen te beschieten met neutronen ontstaat Uranium-233, waarmee door kernsplijting energie opgewekt kan worden. Een relatief kleine hoeveelheid thorium levert verhoudingsgewijs veel energie op, waarbij een beperkte hoeveelheid afval overblijft. Waar conventioneel uraniumafval honderdduizenden jaren lang gevaarlijke hoeveelheden straling produceert, doet thoriumafval dit slechts 300 tot 500 jaar. Een thoriumreactor werkt op hoge temperaturen. Energie kan daarom efficiënt omgezet worden in elektriciteit.

Zo’n nieuwe reactor is ook een stuk veiliger: bij oververhitting vertraagt het kernsplijtingsproces zichzelf, zodat er geen gevaarlijke situaties kunnen ontstaan. Een extra veiligheidsmaatregel, waardoor de nucleaire reactie direct stopt in geval van nood, kan eenvoudig ingebouwd worden. Ook het verwijderen van afvalstoffen is een stuk eenvoudiger dan in een uraniumcentrale. De (terechte) veiligheidsbezwaren tegen de conventionele uraniumcentrale gaan dus niet op voor een thorium-gesmoltenzoutreactor.

Tot slot is er voldoende thorium in winbare hoeveelheden op aarde aanwezig voor honderden, zo niet duizenden jaren. Deze winbare hoeveelheden thorium bevinden zich in verschillende stabiele en bevriende landen, zoals Noorwegen, de Verenigde Staten en Australië.

Te weinig subsidie

Zon en wind zijn erg veranderlijk, waardoor een energievoorziening met alleen die bronnen onbetrouwbaar is. Een thorium-gesmoltenzoutreactor is een schone, veilige en goedkope vorm van energieopwekking die, samen met deze variabele bronnen, leidt tot een betrouwbare energievoorziening. Op dit moment wordt er aan technische universiteiten en instituten al onderzoek gedaan naar thoriumenergie, maar er is te weinig subsidie om binnen enkele decennia thoriumreactoren in Nederland te kunnen bouwen. Daarvoor moet namelijk eerst een proefreactor gebouwd worden en moet veel technisch, natuurkundig en chemisch onderzoek worden gedaan. Hiervoor moet door de Nederlandse overheid zo’n vijf miljoen euro per jaar worden geïnvesteerd. Vijf miljoen per jaar is natuurlijk niet weinig, maar andere duurzame energiebronnen kosten een veelvoud hiervan.

Kortom: in de toekomst hebben we een energievoorziening nodig die duurzaam, betrouwbaar en betaalbaar is. Thorium kan hier een belangrijke bijdrage aan leveren. Hiervoor moet worden geïnvesteerd in de bouw van een proefreactor waarin gedegen onderzoek naar thoriumenergie gedaan kan worden. Het wordt hoog tijd dat het kabinet deze investering in de energiebron van de toekomst gaat doen!

De auteurs zijn respectievelijk commissielid Duurzame Ontwikkeling en politiek bestuurslid voor SGP-jongeren.