De prijs wordt jaarlijks toegekend door een jury van zogenoemde beroepslezers (recensenten, boekverkopers en leerkrachten) uit Vlaanderen en Nederland. De onderscheiding is een bekroning van het beste Nederlandstalige literaire boek van het jaar (tussen 1 juli 2021 en 30 juni 2022), fictie of non-fictie.

„De jury koos voor een boek dat leest als een trein, maar tegelijkertijd wel het nodige van de lezer vraagt. Het zit barstensvol doorwrochte intertekstualiteit, stroomt over van de bewonderenswaardig ambitieuze stijlwisselingen en bevat buitengewone reflecties op het schrijverschap. Ieder afzonderlijk hoofdstuk is als een goudklompje en gezamenlijk vormen ze een literaire tour de force”, aldus juryvoorzitter Guy Verhofstadt, onder meer oud-premier van België, donderdagavond.

Verhofstadt bracht tijdens de uitreiking ook de aanslag in herinnering op auteur Salman Rushdie. „Dat Rushdie alsnog, na al die jaren, slachtoffer werd van de fatwa die meer dan twintig jaar geleden door de Iraanse Ayatollah Khomeini over hem werd afgekondigd, zegt veel over het tijdperk waarin we leven”, sprak hij bezorgd.

Hij ging verder in op de kwetsbaarheid van de democratie en ook op Thierry Baudet. „In 2012 leefde bijna de helft van de wereldbevolking in landen die als vrij konden worden bestempeld. Vandaag is dit geslonken tot 20 procent. Met andere woorden, slechts een kleine minderheid woont vandaag in een liberale democratie, voornamelijk in Amerika en Europa. En ook die burgers zijn niet langer veilig. Niet in Polen. Niet in Hongarije. Ook niet in dit land hier, waar complotpoliticus Baudet de democratisch verkozen volksvertegenwoordigers „reptielen” kan noemen.”

De Boekenbon Literatuurprijs, opvolger van de AKO Literatuurprijs, staat onder auspiciën van de Stichting Jaarlijkse Literatuurprijs voor Fictie en Non-fictie, die het lezen wil bevorderen. Sinds 2020 is de Nederlandse Boekenbon B.V. hoofdsponsor van de prijs, die de winnaar de mogelijkheid moet bieden ongestoord aan een nieuw boek te werken. Genomineerd waren verder ”De Mitsukoshi Troostbaby Company” van Auke Hulst, ”Vaders die rouwen” van Carmien Michels, ”Waarachtige beschrijvingen uit de permafrost” van Donald Niedekker en ”Zelf doen” van Niña Weijers.