„Kun je je genezing of je bevrijding kwijtraken?”, vraagt Tom de Wal (29), oprichter van Frontrunners Ministries, begin november via een livestream op YouTube en Facebook aan zijn volgers. „Ik heb er het boekje ”Schild van geloof” over geschreven. Je kunt het gratis bestellen in de webshop.” Het gratis weggeven van boeken is voor de stichting een manier om zo veel mogelijk mensen kennis te laten met het christelijk geloof. Het is ook een bekende marketingstrategie, menen critici.

Na gebed steekt de preker van wal over het thema ”Verlies je wonder niet”. „Ik begrijp niet dat er christenen zijn die moeite hebben te geloven dat God wonderen doet. Door de hele Bijbel lezen we erover. En als je een wonder nodig hebt, dan heb ik een boodschap: God heeft een wonder voor jou.”

De missie is om ”frontrunners”, of koplopers, op te bouwen. „De taak is een generatie op te richten die volledig voor God gaat. Een generatie vol geloof en kracht van de Heilige Geest”, meldt de site. Gelovigen „oprichten” gaat over mensen het goede nieuws vertellen en christenen toerusten vanuit de Bijbel.

Het toerusten wordt gedaan met gratis activiteiten, onder andere boeken, preken, podcasts, (genezings- en bevrijdings)conferenties en Bijbelscholen. En die worden goed bezocht en bekeken: van de YouTube-abonnees waren er 3553 in 2020, 8318 in 2021 en in november 2022 staat de teller op 12.600 abonnees. In 2021 waren er volgens het jaarverslag 9,4 miljoen weergaven van preken en motiverende video’s op YouTube.

Radicaliteit

De Wal, die twee jaar Bijbelse theologie studeerde, heeft verschillende boeken op zijn naam staan, waaronder ”Jezus aanraken”, ”Bidden = ontvangen” en ”Geloof voor het onmogelijke”. Tijdens de drie genezingsdiensten op 26 en 27 november in Rotterdam verschijnt ”Honderdvoudig vruchtdragen”. „Als je Toms boeken leest of preken luistert, zal het je snel opvallen dat radicaliteit, geloof en de kracht van de Heilige Geest het onderwijs kenmerkt”, vermeldt de site. De preken dragen titels als ”Waarheid en gehoorzaamheid zet je vrij” en ”God bepaalt niet of jij genezen of gezegend wordt”.

Zijn onderwijs komt volgens religie-onderzoeker Miranda Klaver uit de Word of Faith-beweging, een vorm van welvaartsevangelie van de Amerikaanse grondlegger Kenneth Hagin. „Hagin probeert een antwoord te geven op de grootste vragen naar het lijden en het kwaad in de wereld”, zegt Klaver. Ze is hoogleraar antropologie van religie aan de Vrije Universiteit en gespecialiseerd in charismatisch christendom.

Klaver: „Waarom overkomt sommige mensen ziekte en armoede en hebben anderen een voorspoedig leven? Volgens Hagin ligt het antwoord in de „wet van geloof.” Door de verzoening van Jezus kan en wil God alles aan zijn gelovigen geven: voorspoed, gezondheid, financiële zekerheid, gelukkige relaties en overwinning in alle situaties. Er is echter een belangrijke voorwaarde, namelijk: geloof.”

„Gods kant is zeker. Wij moeten zorgen dat onze kant ook zeker is”, schrijft De Wal in het e-boek ”Beschermd tegen het coronavirus” (2020). „Bouw je geloof op voor Gods bescherming, zodat er geen spoortje twijfel meer is in je leven. Jij weet honderd procent zeker: het coronavirus zal mij niet raken.” Klaver: „Maar je kunt nooit meten of je honderd procent of 99,8 procent geloof hebt.”

Nieuw is deze vorm van welvaartsevangelie overigens niet in Nederland. In de jaren zestig kwam het al voor bij Stromen van Kracht, een radicalere organisatie in de pinksterbeweging. Klaver: „De Wal weet op toegankelijke, overtuigende manier en met goede marketingtechnieken deze vorm opnieuw in de markt te zetten.”

Wonder

Wanneer Petrus op water wandelt, is dat een wonder, verklaart De Wal in de video over ”Verlies je wonder niet”. „Petrus zinkt doordat hij let op natuurlijke omstandigheden. Dit is de les lieve mensen: alles wat je ontvangt in geloof moet je behouden door geloof.”

„Genadeloos”, noemt Klaver het evangelie dat De Wal predikt. „Genezing hangt dus allemaal van de persoon af. Elke keer is de boodschap: aan God ligt het niet. Dus dan ligt het aan jou. Het is alsof God op zijn handen zit. Hij kan niets doen, want de persoon heeft niet genoeg geloof. De Wal mist de theologie van het lijden. Daar heeft hij geen antwoord op. Dan kan het theologisch en pastoraal misgaan. En door wie worden de scherven opgevangen?”

Op sociale media reageren kijkers enthousiast op de toespraken en de getuigenissen. „Jullie doen goed werk en er rust zegen op”, schrijft iemand. Een ander: „Mijn zoon heeft het geloof weer opgepakt na het beluisteren van de lessen over geloof.”

Ophef

Onlangs kreeg De Wal kritiek op het bestuursmodel en de financiën van de stichting. Hij vervult nu nog de rol van voorzitter, secretaris en penningmeester. Volgens hem is dit model „minder gebruikelijk, maar mag het wel”, en is het een bewuste keuze om snel te kunnen schakelen in een groeiende organisatie. Daarbij zou hij geadviseerd worden door een drievoudige raad van toezicht, die vrijwillig zijn werk als bestuursvoorzitter controleert. Desondanks kondigde hij in een video aan de structuur te wijzigen naar een driekoppig bestuur, omdat de huidige constructie voor mensen onduidelijk bleek.

Ophef was er ook over zijn salaris. Als enige bestuurder zou hij grote geldbedragen kunnen overmaken naar zijn privérekening, zonder financiële controle. „Het is de grootst mogelijke onzin”, reageerde hij in diezelfde video. De Wal krijgt een vast salaris dat is bepaald door de raad van toezicht. Wat zijn salaris is, is niet bekend.

Voor De Wal is Gods Koninkrijk „als zaad wat altijd door blijft groeien en nooit stilstaat.” In het jaarverslag schrijft hij: „Daarom staan wij ook niet stil en rennen we graag mee met wat God aan het doen is. Wij zijn Frontrunners.”

Tom de Wal is benaderd voor een interview, maar wil daar niet op ingaan. „Media-aandacht vraagt veel tijd en die tijd investeren we liever in de kern van onze roeping”, zegt hij.