Dinsdagmiddag 14.00 uur. In de huiskamer van afdeling Het Baken wachten acht dementerende ouderen op het wekelijkse Bijbeluur. Bij de deur bevindt zich een klein keukentje. Links staat een eenklaviersorgel, rechts in de hoek een kastje met boeken.

Eerst worden de medicijnen uitgedeeld. Dan is er koffie. Pastoraal werker M. J. Slingerland (55) begroet elke bezoeker persoonlijk, met een handdruk en voor ieder een kort gesprek. Op een velletje papier deelt hij dan de tekst uit Markus 10 uit, over de blinde Bartimeüs. Vers voor vers leest hij de geschiedenis voor: „En zij kwamen te Jericho. En als Hij en Zijn discipelen en een grote schare van Jericho uitging, zat de zoon van Timeüs, Bartimeüs, de blinde, aan den weg, bedelend.”

Slingerland legt de nadruk op de roep van Bartimeüs: „Jezus, Gij Zone Davids, ontferm U mijner”, en vooral op Jezus, Die stilstaat, de blinde bij zich roept en hem ziende maakt.

„We mogen wel zeggen”, zegt Slingerland, „dat deze deerniswekkende blinde een beeld is van ons allen. We zijn blind en ellendig en we mochten ook wel uitroepen: „Ontferm U mijner.” De Heere Jezus kent echter uw nood en verdriet. En ook al bent u al zo oud, nog is het ’t heden der genade.”

Sommigen knikken. Een oude vrouw vult de zinnen van Slingerland op haar eigen manier aan en zegt zacht: „Hij kan volkomen uitkomst geven.”

Er wordt nog gezongen, eerst Psalm 56 vers 4: „Gij weet, o God, hoe ’k zwerven moet op aard”, en daarna nog het bekende kinderversje ”Opent uwen mond”.

Opnieuw krijgt iedere bezoeker een hand. Iemand vraagt nog of Slingerland gauw ’s langskomt, liefst samen met z’n vrouw. Het is tijd voor de volgende groep.

Benoemd

In 2019 werd Slingerland voor een dag in de week benoemd tot pastoraal werker in Winterdijk. Ook in zijn eigen gemeente, de gereformeerde gemeente in Nederland te Bruinisse, doet hij als ouderling een dag in de week pastoraal werk. De overige drie dagen is hij zelfstandig ondernemer.

Winterdijk ontleent zijn identiteit aan de Heilige Schrift en de Drie formulieren van enigheid, zegt Slingerland. „In alle facetten van de zorg geeft de Bijbel richting aan, aan medewerkers en aan bewoners. Winterdijk biedt een warm onderdak, een vertrouwd thuis aan mensen in hun laatste levensfase.”

Winterdijk gaat uit van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland. „Dat betekent niet dat leden van andere kerken niet welkom zijn, zolang we elkaar maar kunnen vinden in de grondslag. Voor ouderen zijn de grote levensvragen dezelfde. En de belangrijkste vraag is hoe we met God verzoend kunnen worden.”

Pastoraal werk in Winterdijk doet Slingerland samen met een tweede pastoraal werker. „En er wordt ook pastoraal meegeleefd door de kerkenraden van de bewoners. De meesten worden door hun eigen kerkenraad trouw bezocht.”

Elke dinsdag is Slingerland op Huize Winterdijk aanwezig. Hij houdt eerst groepsgewijs een pastorale ochtend. Dan wordt er voorgelezen en worden er psalmen gezongen. Vervolgens brengt hij persoonlijke bezoeken bij de bewoners op de kamer. Tussen de middag opent en sluit hij de gezamenlijke maaltijd. En ’s middags is er een groepsactiviteit voor de dementerenden. Dan worden er Bijbelse geschiedenissen behandeld, zoals die van Bartimeüs. Slingerland: „Het is soms verwonderlijk hoe mensen die hun gedachten aan het kwijtraken zijn, herkenning vinden in zo’n eenvoudige geschiedenis, en hoe ze de psalmen nog uit hun hoofd kunnen meezingen. Als je die vroeger hebt geleerd, vergeet je ze niet meer.”

Pastoraal werk aan ouderen vraagt veel voorzichtigheid, vindt Slingerland. „Het is verantwoordelijk werk. Je gaat om met zielen die dicht bij de eeuwigheid gekomen zijn. Je mag een eindje meelopen in iemands laatste levensfase. Er zijn best veel mensen die beschadigd zijn in het leven. Daarom moet je je mensen ook kennen. Je moet weten waar je in hun herinnering ergens kunt aanhaken. We proberen wat met elkaar te spreken over Wie God is, Wie Hij in het verleden voor iemand was, Wie Hij vandaag is, maar vooral ook Wie Hij door genade in het toekomende wil zijn.”

Serie Geloven in de zorg

Dit is het eerste deel in een serie over pastoraal werk in verzorgings- en verpleeghuizen. Volgende week deel 2.