De Raad van State (RvS) deed woensdag uitspraak in de zaak van een Iraanse asielzoekster die aangeeft dat zij en haar twee zonen niet kunnen terugkeren naar Iran omdat ze zijn bekeerd tot het christendom. In een eerdere asielprocedure vond de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) hun bekering niet geloofwaardig. Daarna hebben ze opnieuw asiel aangevraagd. Volgens de Iraniërs is er sprake van „geloofsgroei.”

De IND stelt dat de asielzoekers niets nieuws zeggen over hun bekering en heeft deze niet opnieuw inhoudelijk beoordeeld, stelt de RvS vast. De Raad oordeelt dat de IND „in zijn werkwijze te veel waarde hecht aan het feit dat hij de bekering in een eerdere asielprocedure ongeloofwaardig vond. Dat is weliswaar het uitgangspunt bij een opvolgende asielaanvraag, maar verklaringen over geloofsgroei kunnen leiden tot een andere beoordeling.”

Het is, aldus de RvS, „niet uit te sluiten dat vreemdelingen geloviger zijn geworden en nu beter over hun bekering kunnen verklaren.” De IND moet nu opnieuw beoordelen of hij de bekering van de Iraanse vrouw en haar twee zonen geloofwaardig vindt. Daarbij moet de IND inhoudelijk ingaan op hun verklaringen over geloofsgroei. Zo geeft de moeder onder meer aan dat zij wekelijks kerkdiensten bezoekt, Bijbelstudies volgt, evangelisatieactiviteiten verricht en dat zij „meer kennis van het christendom heeft dan in de voorgaande asielprocedure.”

Honderden zaken

Asieladvocaat mr. Lineke Blijdorp, die de Iraanse vrouw en haar zonen juridisch bijstaat, noemt de uitspraak van de RvS „fantastisch” en spreekt van „een doorbraak.” Ze zegt dat deze uitspraak gevolgen heeft voor „honderden zaken” van bekeerlingen. „Het gaat allemaal om herhaalde asielaanvragen, voornamelijk van Iraniërs, die zijn stilgelegd in afwachting van deze uitspraak. Ik heb zelf ook zo’n tien tot twaalf zaken lopen van mensen die hier soms al anderhalf jaar op wachtten.”

Blijdorp vermoedt dat op grond van deze uitspraak aanzienlijk meer herhaalde asielverzoeken van bekeerlingen zullen worden ingewilligd. „Ik ben allereerst heel blij met de uitspraak van de Raad van State voor deze moeder en haar zonen, maar ook voor talloze Iraniërs die in hun kielzog volgen.”

De advocaat gaat de RvS-uitspraak ook inbrengen in de zaak van een Iraans gezin dat sinds 7 september in Detentiecentrum Zeist zit. Het gezin –een echtpaar en hun 9-jarige dochter– zou deze maand worden uitgezet, maar inmiddels is er een nieuwe asielaanvraag ingediend.

Complex

Asieladvocaat mr. Frans Willem Verbaas toont zich desgevraagd voorzichtig optimistisch over de gevolgen van de RvS-uitspraak voor herhaalde asielaanvragen van bekeerlingen. Hij merkt allereerst op dat de IND bekeringszaken „heel complex” vindt. „Dat begrijp ik. Bij een zwangerschapstest weet je of iemand zwanger is of niet. Zo’n soort test heb je nu eenmaal niet voor bekeringen.”

Hij erkent dat „een ontwikkeling die mensen na hun eerste asielaanvraag hebben doorgemaakt, nieuw licht kan werpen op hun bekering. Maar het blijft lastig. Wat versta je precies onder geloofsgroei? Niemand weet wat de IND zich daarbij voorstelt en ik weet ook niet of de IND dat zelf weet. Het heeft iets ongrijpbaars. Maar voor asielzoekers biedt de uitspraak van de Raad van State wel nieuwe openingen.”

Voor dr. Marnix Visscher, coördinator juridische ondersteuning bij Stichting Gave, biedt de uitspraak van de RvS enkele „belangrijke winstpunten.” Hij wijst er onder meer op dat de beoordeling van een gestelde bekering volgens de IND op „een afgesloten tijdvak uit het verleden slaat.” De RvS daarentegen geeft aan dat „het relaas van de nieuwe aanvraag in samenhang bekeken moet worden met de verklaringen van de eerdere aanvraag. Dat is in lijn met wat Gave stelt. Zo kan een eerdere beoordeling van een bekering door aanvullende verklaringen van de asielzoeker alsnog in een ander daglicht komen te staan. Dat kun je zeker een doorbraak in de beoordeling van herhaalde asielaanvragen noemen.”