Poetins mobilisatie is lastig voor Russische baptisten
Tijdens de Koude Oorlog snapten alle gereformeerden in Nederland dat de protestanten in de Sovjet-Unie niet in het leger wilden. Welke christen wil nu meevechten voor een atheïstische staat?
Na de val van het communisme werd hier niet meer over gesproken. Andere dingen trokken immers de aandacht. In Nederland werd de dienstplicht afgeschaft en in Rusland en Oekraïne werd de kerk opgebouwd.
Intussen veranderden de standpunten echter niet wezenlijk. Deze week stelde SGP’er Van der Staaij nog in de Tweede Kamer dat zijn partij honderd jaar geleden al niets zag in het pacifisme. Dat verklaart waarom hij al lang voor de Russische inval in Oekraïne pleitte voor een sterkere defensie.
Tussen de christelijke partijen in Nederland (zowel klein als groot) was daar ook geen verschil van mening over. Onder Duitse christenen kreeg het pacifisme na de Tweede Wereldoorlog grote aanhang, maar in Nederland niet.
Terwijl Van der Staaij zijn pleidooien voor defensie hield, zetten zijn kiezers zich in voor hulp aan christenen in Rusland en Oekraïne. Veel (ongeregistreerde) baptisten in die landen krijgen belangrijke ondersteuning uit Nederland. Geestelijk gezien zitten deze broeders en zusters echter vaak dichter bij Menno Simons dan bij John Bunyan. In hun geweldloosheid lijken ze meer op de Amish dan op stoere calvinisten.
De laatste dertig jaar lette vrijwel niemand daarop. Maar nu komt dat verschil ineens weer aan de oppervlakte. De Russische president Poetin kondigde woensdag de mobilisatie af. Kortgeleden waren in de mobilisatiewet al uitzonderingsgronden geschrapt. Een jonge christen loopt daardoor meer kans te worden opgeroepen voor het verdedigen van de ‘Russische wereld’ in Oost-Oekraïne. Terwijl hij het hanteren van de wapenen ervaart als zonde. Als hij weigert, riskeert hij tien jaar cel.
Ditzelfde dilemma hadden ook Oekraïense protestanten al vanaf de invasie in februari. De meeste evangelicalen in dat land zijn pacifist. Tot nu toe heeft dat nog tot weinig problemen geleid, maar dit kan zomaar veranderen.
In de zeven maanden na de invasie is er enorm veel wapensteun vanuit het Westen naar Oekraïne gegaan. We weten inmiddels hoe belangrijk die is. Zelfs Duitse christenen zijn onderling in verdeeld geraakt over die wapensteun.
Toch raken de Russische baptisten er niet door aan het wankelen in hun overtuiging. Integendeel, voor vandaag heeft de Russische Unie van Baptisten de gemeenten opgeroepen om te bidden en te vasten rond de mobilisatie. Om te bidden voor gezinnen in het algemeen, maar in het bijzonder voor hen die kunnen worden opgeroepen voor militaire dienst. Een van de leiders, Viktor Ignatenkov, noemde het nieuws over de mobilisatie deze week verwarrend. Maar juist daarom moeten christenen „zich verenigen in gebed om, als kerk van Christus, vrede en hoop in hun hart te houden.”
Voor alle christenen is dit wel een mooie oefening. Er zullen altijd zaken zijn waar we het niet over eens zijn. Maar dit hoeft ons niet te beletten om in liefde voor elkaar te bidden.