Onthullingen over Russische steun aan politieke partijen zijn in Italië ingeslagen als een bom. De verdenking bestaat dat ook Italiaanse partijen door Moskou zijn gefinancierd en dat is nog geen tien dagen voor de parlementsverkiezingen van 25 september explosief materiaal.
Eerder deze week publiceerde de Washington Times een tot dan toe geheim rapport van de CIA, de buitenlandse inlichtingendienst van de Verenigde Staten. Daarin wordt beschreven hoe de Russen sinds 2014 in totaal 300 miljoen dollar zouden hebben geschonken aan politici en partijen in 24 landen, met het doel om de publieke opinie te beïnvloeden en chaos te scheppen.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Anthony Blinken, stuurde het rapport naar de regeringen van meer dan honderd landen, waarbij het vooral in Italië veel opzien baarde. Tot nu toe is nog niet bekend gemaakt om welke partijen in welke landen het gaat. In het dagblad La Repubblica verklaarde een hoge Amerikaanse functionaris dat er zeker Italiaanse partijen bij betrokken zijn en dat dat ook de reden is waarom het document nu openbaar is gemaakt. De Amerikanen vrezen dat bij een overwinning van het rechtse blok de pro-Russische stroming in Italië de overhand zou krijgen.
De verdenking gaat in de eerste plaats uit naar de Lega. De partij van Matteo Salvini heeft in 2017 een samenwerkingsakkoord gesloten met Verenigd Rusland, de partij van Poetin. Lega heeft dat ook nu nog niet herroepen. Salvini zelf is een enthousiaste Poetin-fan. Hij vertoonde zich ooit in het Europees Parlement met een shirt met de beeltenis van de Russische leider. Ook verklaarde hij dat Poetin dubbel zo veel waard is als de Italiaanse president Mattarella.
Toonaarden
Zijn partij heeft zich altijd uitgesproken tegen de anti-Russische boycot. In de verkiezingscampagne betoogt Salvini dagelijks dat die maatregelen de voornaamste oorzaak zijn van de huidige problemen van de Italiaanse huishoudens en bedrijven. Uiteraard is hij ook tegen de wapensteun aan Oekraïne en heeft hij sinds het begin van de oorlog nooit kritiek geuit op Poetin zelf.
Nog voordat de beschuldiging is uitgesproken, heeft Salvini in alle toonaarden ontkend ook maar één roebel te hebben ontvangen. Hij dreigt met aanklachten tegen iedereen die het tegendeel durft te beweren en suggereert dat de Lega het slachtoffer is van een trans-Atlantisch complot.
Maar het is niet de eerste keer dat de Lega in verband wordt gebracht met financiering vanuit Moskou. Er loopt nog steeds een proces tegen een voormalige naaste medewerker van Salvini. Die werd in 2018 onderschept toen hij in een hotel in Moskou met Russische industriëlen de mogelijkheid besprak om bij een Russisch-Italiaanse gasdeal miljoenen overwaarde te creëren voor het verkiezingsfonds van de Lega. Zodoende wordt in Italië naarstig uitgezien naar verdere openbaringen uit het rapport van Blinken.
Profiteren
Een rechtstreeks bedreiging voor de rechtse coalitie waar de Lega deel van uitmaakt, vormt deze affaire nog niet. Giorgia Meloni, de leidster van de (nu nog virtueel) grootste partij van rechts, Fratelli d’Italia (Fdl), en gedoodverfde komende premier, heeft zich in de afgelopen maanden consequent pro-NAVO, pro-Oekraïne en (weliswaar kritisch) pro-Europa opgesteld.
Haar partij ligt daarmee niet direct onder vuur en zou zelfs kunnen profiteren van een nederlaag van Salvini, die in deze laatste dagen van de campagne harder te keer gaat tegen zijn bondgenoten dan tegen de centrumlinkse partijen.
Ook de vrijwel zekere verkiezingsoverwinning loopt geen gevaar. FdI, Lega en Berlusconi’s Forza Italia staan in de peilingen samen op 46 tot 47 procent. Met een verdeelde oppositie en een kiesstelsel dat gunstig is voor grotere formaties, staat dat garant voor een absolute parlementaire meerderheid.