Elk jaar wordt aan deze laatste gebeurtenis herinnerd. Vorig jaar gebeurde dit in een kerkdienst op zondag 29 augustus in Dornholzhausen, ds. Schneiders eerste gemeente. Dit jaar wordt op 28 augustus –aanstaande zondag– bij het Paul Schneidermonument in zijn geboortedorp Pferdsfeld een openluchtsamenkomst gehouden. Tijdens de herdenkingsbijeenkomst zingt een klein projectkoor, samengesteld uit volwassenen en kinderen, enkele liederen. In het programmaboekje staan onder andere vermeld ”Ik weet mijn Verlosser leeft”, ”Men moet God meer gehoorzamen dan de mensen”, ”Laat u met God verzoenen” en ”Van goede machten” (Bonhoeffer).

Paul & Gretel

Maar er gebeurt, 125 jaar na ds. Schneiders geboorte, nog meer. Drie jaar geleden, tachtig jaar na de moord op ds. Schneider, kreeg de arts Andreas Haupt –tevens componist, musicus en oprichter en voorzitter van het koor Soli deo gloria– de gedachte om de ontroerende levensgeschiedenis van Paul Schneider en zijn vrouw Margarete te verbeelden door middel van dialoog, monoloog, zang, orkest en toneel. Het resultaat is een musical geworden met als titel ”Paul & Gretel: geen sprookje”. Deze cultuuruiting probeert de indrukwekkende biografie te vertellen van de ”dominee van Buchenwald”.

De eerste uitvoering is vorige maand gehouden in Huttenberg. Tijdens de première waren 1500 toeschouwers van allerlei leeftijden aanwezig. Bij deze gelegenheid overhandigde ds. Schneiders 87-jarige zoon Karl Adolf Schneider aan Haupt kopieën van enkele brieven die zijn ouders aan elkaar hadden geschreven tijdens Schneiders gevangenschap. In de komende maanden zullen er nog presentaties plaatsvinden in drie plaatsen, onder andere in Weimar, een stad in de nabijheid van voormalig concentratiekamp Buchenwald.

Overigens leefden er ook in Duitsland wel twijfels rond de vraag of een musical wel zo geschikt is om de –blijvend actuele– boodschap om ”God meer te gehoorzamen dan de mensen” uit te dragen. Onder andere het Pfarrer-Paul-Schneider-Gesellschaft en een neef die meewerkte aan biografieën over zijn oom en tante, vroegen zich dit zeer af. Kun je Godsvreze en geloofsmoed naspelen?

Appel

Minister-president Volker Bouffier, van de Duitse deelstaat Hessen, schreef de volgende groet aan de deelnemers en de bezoekers van de première: „Deze voorstelling herinnert ons aan Paul Schneider. Hij was een man die op grond van zijn geloof, zijn overtuiging en zijn normen en waarden één van de slachtoffers werd van het nationaalsocialisme. Dat wat u hoort en ziet, moge tot nadenken oproepen.” Een geestelijke vriend van ds. Schneider schreef na zijn gewelddadige dood in Buchenwald echter: „Zijn leven is een appel om met God verzoend te worden en om de Gekruisigde na te volgen.”

De auteur schreef het boek ”De dominee van Buchenwald”.