Hoe meer tests, hoe minder geboortes van kinderen met downsyndroom
Het is te vroeg om te stellen dat de invoering van de NIPT in 2017 effect heeft op het aantal geboren kinderen met het syndroom van Down, stellen onderzoekers. Bij andere prenatale screenings is wel een duidelijk verband te zien: hoe meer tests, hoe minder kinderen met downsyndroom.
In 2017 werden er 11 kinderen geboren met het downsyndroom op 10.000 geboortes. Een jaar later, in 2018, was dat gedaald naar 10 op de 10.000. Dat blijkt uit een onderzoek van neonatoloog Maurike de Groot-van der Mooren uit 2021 over de Nederlandse situatie. Gegevens vanaf 2019 zijn nog niet beschikbaar. Gert de Graaf, mede-auteur van het onderzoek en werkzaam bij Stichting Downsyndroom, legt desgevraagd uit dat er op basis van deze data nog niet gesproken kan worden van een trendbreuk. „Dit effect is te klein om er harde conclusies aan te verbinden. Er zijn altijd schommelingen in de cijfers.”
Wel is het aantal kinderen met het downsyndroom dat geboren wordt geleidelijk verminderd na 2002, concludeert De Graaf op basis van ditzelfde onderzoek. Ziekenhuizen gingen toen steeds vaker de combinatietest aanbieden aan jonge vrouwen. „Je ziet dat er over de hele linie minder kinderen met het syndroom van Down worden geboren naarmate er meer testen beschikbaar zijn. Wel zie je dat er in Nederland een substantiële groep zwangeren is die bewust afziet van prenatale screening op het downsyndroom.”
Waar het reductiepercentage –het aantal baby’s met het downsyndroom dat minder is geboren als gevolg van prenatale screening en daaropvolgende abortus– in 1970 nog rond de 2 procent lag en in 1990 rond de 20 procent, was dat in 2018 opgelopen tot ruim 56 procent. Met andere woorden: zonder prenatale tests zouden er in 2018 in Nederland niet 167, maar 377 kinderen met het syndroom van Down geboren zijn.
Uit het onderzoek van De Groot bleek ook dat in 2018 ongeveer 85 procent van de zwangerschappen waarbij het downsyndroom door een prenatale screening werd geconstateerd, eindigde in een abortus.
België
In andere landen zijn er wel recentere gegevens beschikbaar die inzicht kunnen geven in het effect van de NIPT op het aantal geboren kinderen met downsyndroom. Zoals in België, waar de NIPT vanaf 2017 wordt vergoed. Daar werden in dat jaar 42 kinderen met het downsyndroom geboren. In 2018 en 2019 waren dat er nog maar 28, een daling van ruim 33 procent.
