Die vond het mooi om af en toe een vrouw gelukkig te maken. Op die manier werd Vanessa in 2016 moeder van een dochter.

Dit meisje was zijn achtste kind, zei hij. Geen reden om zich zorgen te maken, dacht Vanessa. De privé-overeenkomst met deze muzikant was veel goedkoper dan via een vruchtbaarheidskliniek.

Die zorgen kwamen later echter wel. Vanessa kwam in contact met andere alleenstaande moeders, die een kind van dezelfde man hadden. Eén daarvan zat bij haar dochter op de kleuterschool.

De moeders staken de koppen bij elkaar. Zou hun muzikant soms de donor zijn tegen wie het ministerie van Volksgezondheid onlangs had gewaarschuwd, omdat er met zijn zaad ten minste 102 kinderen waren verwekt? Ja dus, maar dat was nog maar het begin. Inmiddels is bekend dat deze donor in Nederland 234 kinderen heeft. En buiten Nederland nog veel meer. De Stichting Donorgegevens Kunstmatige Bevruchting (SDKB) houdt rekening met duizend kinderen wereldwijd.

Is deze muzikant een eenling? Was dat maar waar. Er zijn meerdere donoren bekend die honderden kinderen hebben. En er is nog veel meer wat we niet weten.

Vorige week kwam opnieuw een vruchtbaarheidsarts in het nieuws omdat hij vrouwen met zijn eigen zaad had bevrucht. Hij is de vijfde in Nederland. Van dokter Karbaat zijn tot nu toe 81 donorkinderen geteld. Dat lijkt veel, maar veel massadonoren gaan daar dus ruim overheen.

Hoe dit kan? In Nederland zijn de regels al niet afdoende, laat staan internationaal. De Nederlandse overheid schrijft vruchtbaarheidsklinieken wel voor dat het zaad van één man bij niet meer dan twaalf vrouwen mag worden gebruikt voor maximaal 25 kinderen. Maar een donor kan altijd naar een volgende kliniek gaan en zeggen dat hij nooit eerder zaad heeft afgestaan. Bovendien kan hij zich op Facebook privé aanbieden.

Als dit de situatie in Nederland is, dan is het internationaal natuurlijk wild-west. De spermabanken vormen wereldwijd een sector waar in 2020 15 miljard euro rondging. En het is een groeiende business. Volgens de sector moet je ook niet spreken over halfbroers en -zussen. Beter is: dna-gerelateerde mensen. George Orwell zou het Newspeak noemen.

Het Kinderrechtenverdrag bepaalde in 1989 dat elk kind het recht heeft zijn ouders te kennen en door hen te worden opgevoed. De Nederlandse rechter heeft dat ook toegepast op donorouders. Vandaar dat anoniem zaad afstaan sinds 2004 niet meer mogelijk is. Maar de Britse wetgever past dit recht alleen toe op de wettelijke ouders. Hier is dus groot verschil tussen landen. Vaak geldt: donatie is iets anders dan relatie.

Met regels valt dit niet te stoppen. Kinderen verwekken is een intiem en besloten gebeuren, ook via een donatie. Zolang mensen wereldwijd het krijgen van kinderen niet verbinden aan een relatie van twee mensen, zal dit blijven gebeuren.