Dat met wapentuig „onbeschrijfelijk veel kwaad kan worden aangericht”, weet de hoogleraar politiek en recht aan het Wheaton College heel goed. Kort na de aanslag van 11/9 benoemde president George W. Bush hem als speciaal aanklager voor terreurzaken. Op zijn werkkamer hangt de ingelijste benoemingsbrief van Bush aan de muur. Trots wijst Iglesias naar de presidentiële handtekening.

„De benoeming was een grote eer, maar de zaken die ik soms onder ogen kreeg, bezorgden me weleens koude rillingen. Terwijl ik echt wel wat ben gewend”, zegt Iglesias die vóór zijn werk bij het openbaar ministerie diende als marinier. Iglesias behandelde zaken van een aantal gevangenen die in Guantanamo Bay terechtkwamen. Maar hij voerde ook processen tegen schutters die in het binnenland met hun wapens dood een verderf hadden gezaaid. „Drama’s waren het; tragedies met vele trieste kanten”, zegt de docent aan het evangelicale college onder de rook van Chicago.

Gif

De schietpartij die dinsdag plaatshad in de Texaanse plaats Uvalde noemt Iglesias „een onbeschrijfelijk drama en een onuitsprekelijk groot kwaad.” En hij vindt het „werkelijk zeer triest” dat dergelijke schietpartijen zich met grote regelmaat herhalen. Toch denkt de hoogleraar niet dat het ooit het recht op het wapenbezit in de VS ooit wordt afgeschaft. „Daarvoor zijn Amerikanen er te veel aan gehecht. Dat laten ze zich niet afpakken, wat de gevolgen ook zijn.”

Het recht op wapenbezit gaat terug op het tweede amendement op de grondwet. Twintig jaar geleden heeft het hooggerechtshof na onduidelijkheid daarover uitgesproken dat elke burger een wapen mag dragen.

Iglesias zelf doet dat niet. Toch is hij geen verklaard tegenstander van het wapenbezit. „Als het maar blijft bij ‘gewone’ handvuurwapens, zoals een pistool of een jachtgeweer. Ons land heeft een grote jachtcultuur. Ik gun de jagers hun hobby. Ook mensen die eenzaam op een ranch wonen, moeten zo’n wapen kunnen bezitten.”

De docent politiek en recht ziet drie problemen. „Sinds enkele jaren gebruiken schutters bij bloedbaden vaak (semi)automatische geweren. Die kunnen een kogelregen produceren, waar je echt van schrikt.”

Het tweede probleem is volgens Iglesias dat er geen goed systeem bestaat om te voorkomen dat mentaal labiele mensen wapens kopen. „Dat is de belangrijkste oorzaak dat het keer op keer mis gaat. Ik weet nog te weinig van de schutter die deze week toesloeg, maar de man die tien jaar geleden op de Sandy Hook Elementary School in Connecticut toesloeg, was psychisch uit zijn evenwicht.”

Derde, bijkomende kwestie is „het gif” dat via sociale media wordt verspreid. „Veel schutters blijken te zijn geïnspireerd door verhalen op duistere sites, of door fakeberichten. En in onze samenleving groeit de groep van mensen die waarheid en leugen niet meer kunnen onderscheiden. Vooral mensen die geestelijk labiel zijn, maar niet alleen zij, worden hierdoor geïnspireerd.” Iglesias zegt dat aanbieders van sociale media proberen deze fakeverhalen te weren. „Maar inmiddels hebben verschillende staten wetten aangenomen die dit verbiedt.”

Oorlogstuig

Hoewel Iglesias wapenbezit niet categorisch afwijst, vindt hij wel dat er dringend maatregelen moeten worden genomen. De suggestie van enkele juristen uit Texas die voorstellen dat leerkrachten voor de klas een wapen gaan dragen, wijst hij af. „Een van mijn dochters is leerkracht. Zij moet er niet aan denken zo’n wapen mee te moeten nemen.”

De eerste stap om het kwaad in te dammen is volgens de hoogleraar een goede screening van mensen die een wapen willen kopen. Maar het voornaamste is dat er wetgeving komt die het bezit van (semi)automatische wapens verbiedt. „Dergelijke wapens zijn oorlogstuig”, aldus Iglesias.

President Biden riep deze week op om maatregelen te nemen. Waarom lukt het hem niet echt concrete stappen te zetten? Iglesias: „De president is maar een derde deel van het bestuursapparaat. De andere twee delen moeten het ook willen. In het Congres is verdeeldheid. En gesteld dat het lukt zo’n wet erdoor te krijgen, dan is het maar de vraag of het hooggerechtshof die niet alsnog torpedeert. Ons systeem van drie gescheiden machten die elkaar in evenwicht houden is heel waardevol, maar kent ook schaduwkanten. Zeker als het gaat om snel iets te doen in zo’n ernstige situatie als waar we nu in zitten.”