Geen vrijheid zonder verantwoordelijkheid
Bevrijdingsdag kan in ons land weer ‘normaal’ gevierd worden. De beperkingen rond corona zijn voorbij en dus konden alle oude programma’s voor de vijfde mei weer uit de kast worden gehaald. Want een normale viering van Bevrijdingsdag betekent in Nederland vooral heel veel festivals. In diverse steden treden muzikanten op voor in totaal zo’n miljoen mensen. Er wordt gefeest en gedanst. Alles ter ere van het feit dat we in dit land vrij zijn. Vrij om te zeggen wat we denken, vrij om te gaan en te staan waar we willen.
Juist de afgelopen twee jaren, waarin er vanwege corona tal van beperkingen golden, viel dat woord ”vrijheid” nogal eens. Van een vrije samenleving zou ons land namelijk veranderd zijn in een dictatuur waarin de overheid bepaalde wat je wel en niet mocht.
Nu was er op de maatregelen rond corona zeker kritiek te leveren. Maar mensen die denken dat we de afgelopen twee jaren in een dictatuur leefden en onder een bezettingsmacht, hebben overduidelijk nog nooit zo’n situatie meegemaakt. Het is al meer geschreven en het blijft waar: alleen al het feit dat je mocht protesteren en demonstreren, maakt duidelijk dat we niet in een dictatuur leefden. Wie de beelden uit Rusland ziet van de laatste maanden, begrijpt wat een dictatuur echt inhoudt. Het is dan ook onbegrijpelijk dat er nog steeds met enige regelmaat demonstranten de straat op gaan om de leugen van de dictatuur uit te venten.
De oorlog in Oekraïne heeft trouwens iedereen met de neus op de werkelijkheid van een oorlog, van een bezetting en van het steeds en overal in gevaar zijn gedrukt. De eerste de beste vluchteling kan precies vertellen wat het verschil is tussen vrijheid en bezetting, tussen vrede en oorlog. Ouderen die de Tweede Wereldoorlog nog hebben meegemaakt kunnen dat ook.
Des te pijnlijker is het om te zien hoe die vrijheid op een dag als deze wordt gevierd met festivals die werkelijk niets met de betekenis van vrijheid te maken hebben. Want vrijheid is niet dat je alles kunt en mag doen wat je wilt. Vrijheid is niet ‘uit je dak gaan’ op één of ander feest. Vrijheid en vrede zijn begrippen die in de Bijbel verbonden zijn met God. Hij is het die mensen vrij wil maken. En vrede is niet alleen de afwezigheid van oorlog, maar ook van verbinding met Jezus Christus. „Want Hij is onze Vrede”, schrijft Paulus.
Vrijheid brengt verantwoordelijkheid met zich mee. Naar God toe, maar ook naar elkaar. Het betekent dat we omzien naar mensen in nood. Naar landgenoten, buren en vluchtelingen. Vrijheid betekent dat het leven geleefd mag en kan worden zoals God het wil. Dankbaar voor het heden en uitziende naar dat wat achter de horizon van de tijd ligt. Of, om het met een paar regels uit het Wilhelmus te zeggen:
Tot God wilt u begeven,
Zijn heilzaam Woord neemt aan,
als vrome christen leven, -
’t zal hier haast zijn gedaan.
