Het wordt praktisch heel moeilijk voor Nederland om op eigen houtje af te stappen van Russisch gas. Hoogleraar energie-economie Machiel Mulder van de Rijksuniversiteit Groningen wijst erop dat de gasmarkt Europees geregeld is. Ingrijpen zonder samen op te trekken met andere landen zou er alleen maar voor zorgen dat we hier meer kosten maken, zonder dat het veel effect op het verbruik van Russisch gas zal hebben.
Het kabinet kondigde vrijdag aan dat Nederland aan het einde van dit jaar helemaal onafhankelijk moet zijn van fossiele brandstoffen uit Rusland. Mulder snapt die politieke keuze, maar vindt het wel erg ambitieus.
„De minister wil dit vooral regelen door energiebesparing bij huishoudens en industrie sterk te bevorderen en daarnaast te zorgen voor meer capaciteit om lng-gas te importeren”, geeft hij aan. Dit zijn volgens hem „logische maatregelen”, want op de gasmarkt is nu geen onderscheid te maken of gas uit Rusland komt of uit een ander land.
„Bij beide maatregelen is de overheid echter sterk afhankelijk hoe sterk burgers en bedrijven meewerken, want alles gaat op basis van vrijwilligheid en financiële prikkels.” Sowieso zal het kabinet komende tijd hoge kosten gaan maken om de gasopslagen voor aankomende winter goed gevuld te krijgen. „Daar zal men snel mee moeten beginnen wat dat regel je ook niet zomaar.”
Mulder voegt ook een waarschuwing toe: „We moeten ons wel realiseren dat als er nu gas gekocht wordt dat afkomstig is uit Rusland.” Dan zit er volgens de deskundige straks toch eigenlijk nog steeds Russisch gas in de gasopslagen.
Precieze voorspellingen over wat de gasprijzen gaan doen, kan Mulder niet geven. Dat komt omdat de prijzen sinds de oorlog in Oekraïne nauwelijks nog verband houden met de daadwerkelijke kosten die horen bij de winning en het transport van gas. De prijzen zijn erg beweeglijk en de handel wordt volledig beheerst door zorgen dat de beschikbaarheid van gas opeens in gevaar zou kunnen komen.