PThU wil naar Utrecht verhuizen
De Protestantse Theologische Universiteit (PThU), met vestigingen in Amsterdam en Groningen, wil naar Utrecht verhuizen. De opleiding moet in september 2024 van start gaan.
Dat maakte het college van bestuur van de universiteit woensdagmiddag bekend.
De PThU, die nu ongeveer 300 studenten en 120 medewerkers telt, bevindt zich sinds 2012 in Amsterdam en Groningen. Het college van bestuur vindt dat de vestiging op twee locaties „belemmerend is voor de vorming van een hechte academische gemeenschap waarin studenten, docenten en externe gasten elkaar kunnen ontmoeten, samenwerken, studeren en vieren.”
Op één locatie kan dat wel, verwacht de universiteit. De PThU zou daarnaast beter bereikbaar zijn. „Bovendien is het hebben van twee locaties duur en inefficiënt, met name in de onderwijsuitvoering. Ook de eigen zichtbaarheid van de PThU is daardoor minder sterk.”
De PThU leidt predikanten op voor de Protestantse Kerk in Nederland (PKN). „De toekomst van de universiteit én de kerk als geheel, is gebaat bij een draagkrachtige en toekomstbestendige theologie”, vindt het universiteitsbestuur. „Bovendien vragen maatschappelijke vraagstukken om theologische doordenking en beantwoording van existentiële vragen en problemen. Daarvoor zijn predikanten en theologen nodig met een hoogwaardige, academische opleiding. Door zich op één nieuwe plek te vestigen, wil de PThU hieraan een extra impuls geven.”
De universiteitsraad, het college van hoogleraren en de raad van toezicht staan achter de verhuisplannen naar Utrecht. Die worden overigens pas definitief als de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland volgende week donderdag groen licht geeft.
Stadskeuze
Vanaf september vorig jaar zijn er vijf criteria geformuleerd voor de stadskeuze: centrale ligging en bereikbaarheid, samenwerkingsmogelijkheden met een brede universiteit (de Universiteit Utrecht), kans op versterking van de zelfstandige positie van PThU, en een stad die „divers” is en ruimte biedt aan academische gemeenschapsvorming. „Op basis van deze selectiecriteria en hun onderlinge weging is Utrecht als stad van voorkeur geselecteerd. Het college van bestuur is blij dat deze keuze een groot draagvlak heeft onder alle betrokkenen.”
Als de generale synode volgende week de keuze voor Utrecht bekrachtigt, gaat de PThU op zoek naar een locatie in de Domstad. De universiteit streeft ernaar om daar op 1 september 2024 te kunnen starten. Dat betekent overigens niet dat het onderwijs in Amsterdam en Groningen per die datum stopt. „Studenten hebben het wettelijk recht om hun opleiding af te maken in de stad waarin zij die begonnen, in principe tot 2028”, zei dr. Kees Boele, voorzitter van het college van bestuur van de PThU woensdag op de persconferentie.
In een eerste oriëntatie naar de nieuwe locatie waren ook andere steden in beeld, zei Boele. „Amsterdam, Leiden, Rotterdam en –eventjes– Delft.” Hij ziet bij de studenten in Amsterdam „veel herkenning en instemming” wat betreft de huidige plannen. „Voor de gemiddelde student van de PThU ligt Utrecht ook centraler.”
Gevraagd naar de toekomst van de bachelor die PThU, VU en RUG nu samen verzorgen, zei de rector van de universiteit, prof. dr. Maarten Wisse, woensdag dat de PThU „blijft participeren in de RUG-bachelor.” Hoe het verder gaat met de samenwerking met de VU „is nog onderwerp van overleg.”
Nieuwe benoemingen
Volgens Boele gaat de operatie om tot één locatie voor de PThU te komen niet leiden tot ontslaan van personeel. „Er is geen enkele aanleiding, bedrijfseconomisch of anderszins, om te saneren of te bezuinigingen, laat staan dat we een officiële reorganisatie zouden moeten doen. Tegen medewerkers hebben we gezegd dat we juist de community een impuls willen geven en dat we iedereen willen behouden die er nu is. Sterker nog, we zijn zelfs bezig met nieuwe, aanvullende benoemingen.”
De Theologische Universiteit Kampen van de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt besloot vorig jaar om ook naar Utrecht te verhuizen. Dat nu ook de PThU zich daar wil gaan vestigen, noemt rector prof. dr. Roel Kuiper „een positieve ontwikkeling voor de theologiebeoefening in Nederland.” Hij wijst erop dat ook de Rooms-Katholieke Kerk haar opleiding tot priester of pastoraal werker in de Domstad heeft. „Utrecht wordt nu dus dé plek in Nederland voor theologie en levensbeschouwing.”
Op bepaalde vlakken werken PThU en Theologische Universiteit Kampen al samen, stelt Kuiper. „Zoals bij de opleiding tot promovendus en onderzoeker.” Het komende jaar zou hij in samenspraak met de PThU willen bezien hoe die samenwerking kan worden versterkt. „Daar zijn wij van harte toe bereid.”
Spannend
Gevraagd naar zijn reactie zegt drs. Piet Vergunst, algemeen secretaris van de Gereformeerde Bond in de PKN, dat het „enerzijds bijzonder is dat de onderbroken theologische traditie in Utrecht toch voortgaat.” Anderzijds is volgens hem „nadere verantwoording nodig van dit besluit om Amsterdam te verlaten, de stad waar de academische theologiebeoefening de laatste jaren geconcentreerd was. Naast de economische reden om Groningen te verlaten is er het verlangen van de PThU om zelfstandig zichtbaarder te worden. Voor de samenwerking met de RU Groningen en de VU – en daarmee voor de theologiebeoefening als geheel – zal dit gevolgen hebben”, stelt Vergunst. „Ook vind ik het spannend te volgen hoe de positionering in deze seculiere tijd in Utrecht gestalte zal krijgen.”
De bijzondere leerstoel aan de PThU, Geschiedenis van het gereformeerd protestantisme, die prof. dr. Wim Moehn sinds 2016 bezet, „zal ongetwijfeld meeverhuizen”, zegt de algemeen secretaris. „Meer doordenking vergt de vraag naar hoe de Gereformeerde Bond zijn recente investeringen aan de Vrije Universiteit, denk aan prof. dr. Henk van den Belt en dr. Pieter Veerman, vruchtbaar kan laten blijven voor de kerk.”