De woorden waren nauwelijks uitgesproken of de wereld, en in het bijzonder het Witte Huis, raakte in paniek. Wil Amerika werkelijk het bewind in Moskou omverwerpen? Dat zou een nieuwe, zeer gevaarlijke dimensie aan het conflict tussen Rusland en Oekraïne geven.

De woordvoerder van het Witte Huis was er daarom als de kippen bij om duidelijk te maken dat een machtswisseling niet het oogmerk van de buitenlandse politiek van Biden was en ook niet is. Anthony Blinken, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, verklaarde zondag tijdens zijn bezoek aan Israël dat de VS „geen strategie hebben voor regimeverandering in Rusland, noch elders trouwens. In dit geval, net als in andere gevallen, is het aan de inwoners van het betreffende land; is het aan het Russische volk.”

Leden van het Amerikaanse Congres, onder wie partijgenoten van Biden, noemden de uitspraken van de president onhandig. Republikeinse senatoren wezen er verder ook op dat het niet de eerste keer is dat de president olie op het vuur gooit. Eerder noemde hij Poetin een „oorlogsmisdadiger” en een „slager.”

President Biden is berucht vanwege zijn ”gaffes”, blunders. Reeds tijdens zijn strijd om het presidentschap publiceerden zijn politieke tegenstanders een lijst van zijn versprekingen. En die was lang. Maar de vraag is of de opmerking van afgelopen zaterdag werkelijk daaronder gerekend moet worden. Daarover zijn politieke waarnemers in Washington en in Brussel het niet eens.

De Amerikaanse ambassadeur bij de VN, Jullianne Smith, probeerde Bidens uitspraken te nuanceren door te zeggen dat hij een „door en door menselijke reactie” had gegeven nadat hij zaterdag allerlei verhalen van Oekraïense vluchtelingen had gehoord.

Nu is het in oorlogssituaties niet ongewoon dat over en weer harde taal wordt gesproken. Maar politici moeten zich wel realiseren dat woorden ertoe doen. Zij hebben soms verstrekkende gevolgen, zeker als ze worden gebruikt door prominenten in de internationale gemeenschap.

De Franse president Macron waarschuwde kort na de Bidens toespraak dat het Westen moet oppassen wat het zegt. „We kunnen geen escalatie gebruiken in woord noch in acties. Ik zou zo’n formulering niet gebruiken, omdat ik in gesprek wil blijven met president Poetin.”

De harde taal van Biden geeft wel lucht aan opgekropte emotie, maar ze brengt een einde van de oorlog in Oekraïne niet dichterbij. „Daarvoor is maar een weg”, zegt de Amerikaanse oorlogsstrateeg Michael O’ Hanlon: „Onderhandelen met die kerel.” Dat is voor het Westen slikken, maar wel de methode om een uitweg te vinden voor hetgeen Poetin heeft aangericht.