Wie denkt aan energiebesparende maatregelen, komt al gauw uit bij grote ingrepen als dak- of gevelisolatie. Jan Zijderveld van JZ Consultancy weet genoeg kleinere handigheidjes die het verschil kunnen maken.
Als de nu 64-jarige energieadviseur samen met zijn vrouw in 2017 in het Zuid-Hollandse Goedereede gaat wonen, besluit hij zijn huis uit 1967 meteen grondig te verduurzamen. Hij isoleert zelf zijn vloer en plafond met glaswol, laat de spouwmuren isoleren en schaft zestien zonnepanelen aan.
Zijderveld noemt twee redenen voor zijn passie voor duurzaamheid. „Een beetje Hollandse zuinigheid; ik kijk graag naar hoe het beter en zuiniger kan. Maar vooral: goed rentmeesterschap hoort wat mij betreft bij het christen-zijn.”
Door de verduurzamingsslag gaat zijn woning van energielabel D naar A. Het jaarlijkse gasverbruik van Zijderveld halveert van 700 naar 350 kubieke meter. Zijn elektriciteitsverbruik op jaarbasis gaat ook hard omlaag: van 5000 naar -35 kilowattuur. „Dat komt door de salderingsregeling voor zonnepanelen. Ongebruikte energie leveren we terug aan het stroomnet”, legt hij uit.
Makkelijk
In zijn woning voert hij daarnaast diverse goedkope maatregelen door om nog meer energie te besparen. Veel daarvan kan een consument makkelijk zelf toepassen. Zo wijst de energieadviseur erop dat het isoleren van het leidingwerk van de cv-ketel warmteverlies tegengaat. „Dit bespaart zo’n 3 kubieke meter per meter leiding op jaarbasis. Zeker met de hoge gasprijzen heb je de kosten er na een halfjaar al uit.”
Radiatorfolie is ook een slimme investering, verzekert Zijderveld. „Als je deze folie achter de radiatoren plaatst, reflecteert die zo’n 90 procent van de stralingswarmte de ruimte in. In een woning met niet-geïsoleerde spouwmuren kan zo tot 10 kubieke meter gas per vierkante meter folie worden bespaard.”
Als radiatoren daarvoor geschikt zijn, kunnen daaronder kleine ventilatortjes worden geplaatst. Die blazen de warmte versnelt de ruimte in. „Daardoor kan de thermostaat wel 1 tot 2 graden lager worden gezet”, weet Zijderveld.
Gordijnen of een omkasting voor de radiator raadt de consultant af. „Die houden veel warmte tegen. Een overhangende vensterbank doet dat ook.”
Ten slotte adviseert hij om de ketelwatertemperatuur te verlagen. In veel huishoudens staat die standaard op 80 graden. Die gewoonte stamt volgens hem uit de tijd dat huizen niet goed waren geïsoleerd.
Maar zo’n hoge temperatuur is tegenwoordig vaak niet meer nodig, weet Zijderveld. Zelf heeft hij die verlaagd naar 55 graden. Zo gaat er minder warmte in de leidingen, die dikwijls door onverwarmde ruimtes lopen, verloren. „Stel dat de watertemperatuur 80 graden is en in de onverwarmde ruimte is het 15 graden, dan is het verschil 65 graden. Bij een watertemperatuur van 55 is dat verschil 40 graden. Je verliest dus aanzienlijk minder warmte. De ketel werkt zo veel efficiënter.”
Als de vier door hem benoemde maatregelen worden toegepast, kan dat een besparing van 30 procent op de stookkosten opleveren, stelt Zijderveld.
Energiecoaches
Bij vooral de grotere energiebesparende maatregelen komt het volgens de consultant aan op maatwerk: iedere woning is immers anders. Daarom raadt hij aan om een energiecoach in te schakelen. „In vrijwel iedere woonplaats is die wel te vinden”, stelt hij. „Hun diensten zijn vaak kosteloos of ze kunnen die tegen een gereduceerd tarief aanbieden omdat ze subsidie krijgen van de gemeente.”
Voor mensen die financieel krap zitten maar wel graag hun huis willen isoleren, kan de diaconie van de kerk een rol van betekenis spelen. Zijderveld: „Die kan voor meerdere huishoudens bijvoorbeeld energiebesparingsmateriaal inkopen. De goedkoopste energie is tenslotte de energie die je niet gebruikt.”