Premier Naftali Bennett deed zondag een beroep op Israëliërs de voormalige Sovjetrepubliek te verlaten. „Neem geen onnodige risico’s. Wacht niet op een situatie waarbij je echt terug wil, maar het onmogelijk is. Wees verantwoordelijk voor jezelf. Verlaat Oekraïne zo snel mogelijk en kom naar huis.”

De woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken, Lior Hayat, schat dat er tussen de 10.000 en 15.000 Israëliërs in Oekraïne zijn, onder wie zo’n 2000 studenten. Ruim 3000 van hen keerden deze week terug. Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft extra diplomaten naar Kiev gezonden om de burgers te helpen bij het regelen van hun uitreiszaken. Anderen zijn in Lvov om te helpen bij het vertrek naar Polen. Hun gezinsleden hebben vanaf zondag het land verlaten.

In totaal hebben intussen circa 200.000 Oekraïners recht op emigratie naar Israël op grond van de Wet op Terugkeer. Dit zijn Oekraïners die Joods zijn of Joodse familieleden hebben. Na de Russische annexatie van de Krim in 2014 zijn er al 30.000 mensen naar Israël verhuisd.

De minister van Diasporazaken, Nachman Shai, heeft gezegd dat Israël zich moet voorbereiden op een „noodimmigratie” van Joden uit Oekraïne. Israël zal volgens hem Joden helpen „waar ze ook zijn, als hun leven in gevaar is of als ze in moeilijkheden verkeren.”

Ondanks de goede relaties met Oekraïne blijft Israël officieel neutraal. Het wil in Syrië vrijheid van handelen houden, om te voorkomen dat Iran en pro-Iraanse legertjes militaire bases oprichten aan de andere zijde van de grens. En daar heeft Jeruzalem de toestemming van Poetin voor nodig.

„Aangezien Israël zoveel medewerking van Rusland nodig heeft, rekent Rusland erop dat Israël zal blijven zwijgen”, zegt Ksenia Svetlova van de Reichman Universiteit in Herzliya. De Amerikanen hebben deze politiek tot nu toe geaccepteerd. Maar de vraag is of Israël deze lijn vol kan houden als de oorlog uitbreekt. En als Israël dan nog neutraal wil blijven, wat zijn dan de kosten?

Israëls goede relaties met beide landen bieden echter ook mogelijkheden. De Oekraïense vice-minister van Buitenlandse Zaken, Emine Dzhaparova, riep de Joodse natie op meer betrokken te raken bij het zoeken naar een oplossing. Als er oorlog ontstaat, zal Israël volgens haar de gevolgen ondervinden. Het importeert namelijk graan en bouwmaterialen uit Oekraïne. Bovendien heeft het duizenden banen uitbesteed in haar land.

De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft Bennett en zijn voorganger Benjamin Netanyahu gevraagd te onderhandelen. Maar helaas: Moskou heeft bemiddeling van de premiers geweigerd.

> rd.nl/israelingezoomd