Het was een verkiezingsbelofte die Biden in 2020 deed: mocht er een zetel in het hooggerechtshof vrijkomen, dan zal ik een zwarte dame op die post aanstellen. Met de pensionering van de liberale rechter Breyer in juni, krijgt hij nu de kans die toezegging waar te maken. En om geschiedenis te schrijven, want het hof telde nooit eerder zwarte vrouwelijke leden. En van alle federale rechters in de hele Verenigde Staten is überhaupt slechts 3 procent een zwarte vrouw.

Biden bevestigde afgelopen donderdag, met rechter Breyer aan zijn zijde, nog eens dat hij zijn belofte zal inlossen. Hoewel de president benadrukte dat zijn kandidaat „de ervaring en integriteit” zal hebben die voor de functie nodig zijn, lijkt één kwalificatie op de eerste plaats te komen. De nieuwe opperrechter moet tegenwicht bieden tegen de conservatieve rechters in het hof.

Dat heeft alles te maken met de huidige samenstelling van het hooggerechtshof. Zes van de negen leden staan als conservatief te boek, hoewel de standpunten van sommigen in de praktijk nog weleens wat meer naar het centrum schuiven. Bidens Republikeinse voorganger Donald Trump verkeerde in de unieke positie dat hij tijdens zijn ambtstermijn maar liefst drie opperrechters voor benoeming mocht voordragen.

Het bracht de Democraten er zelfs toe na de verkiezingen van Biden serieus na te denken over uitbreiding van het aantal leden van het hof, om zo de kans te krijgen meer liberale rechters te benoemen.

Biden zal zijn voordracht voor de vervanging van Breyer eind februari bekendmaken. Maar nu al komen de namen van drie mogelijke kandidaten bovendrijven.

Scheiding

Ketanji Brown Jackson wordt gezien als de grootste kanshebber om Breyer op te volgen. De 51-jarige juriste is momenteel rechter bij het invloedrijke US Circuit Court of Appeals in Washington. Drie eerdere opperrechters waren ooit ook bij dat hof werkzaam.

Jackson leidde studentenprotesten tijdens haar periode op de gerenommeerde universiteit Harvard en werkte eerder voor drie opperrechters. Ze schreef mee aan de motivering van diverse vonnissen die de toenmalige president Trump onwelgevallig waren, zoals een beslissing die een einde maakte aan de snelle deportatie van asielzoekers.

Jackson is voorstander van een strikte scheiding der machten en een duidelijke afbakening van de bevoegdheden van de president. „Om het eenvoudig te zeggen, het eerste wat we kunnen leren van de afgelopen 250 jaar Amerikaanse geschiedenis is dat presidenten geen koningen zijn. Dat betekent dat ze geen onderdanen hebben die wegens loyaliteit of bloedband aan hen gebonden zijn, van wie zij de bestemming mogen bepalen”, schreef ze.

De tweede op de lijst is Leondra Kruger (45). Zij is al ruim zeven jaar als rechter verbonden aan het hooggerechtshof van de staat Californië. Zij werkte tussen 2007 en 2013 op het ministerie van Justitie onder president Obama. Kruger is de dochter van een Jamaïcaanse moeder en een Joodse vader. Ze was de eerste zwarte vrouw in de redactie van de Law Journal van de Yale Universiteit. Zij staat bekend om haar gematigde standpunten, in tegenstelling tot haar collega’s in het Californische hof, die er meer linkse ideeën op na houden.

Huwelijk

Juliana Michelle Childs sluit de top drie. De 55-jarige juriste heeft al een lange juridische carrière achter de rug, waarvan de laatste elf jaar als rechter in het federale hof in South Carolina. In tegenstelling tot Jackson en Kruger, volgde ze haar opleiding niet aan een van de prestigieuze Ivy League universiteiten, maar aan de Universiteit van South Carolina. Childs besliste in 2014 dat South Carolina huwelijken tussen mensen van hetzelfde geslacht die in een andere staat waren gesloten, als rechtsgeldig moet erkennen.

Degene die Biden eind februari als kandidaat voor het hooggerechtshof voordraagt, staat een serie hoorzittingen voor de juridische commissie van de Senaat te wachten. Daarna stemt de volledige Senaat over de voordracht. Een eenvoudige meerderheid is voldoende om te worden benoemd. Het ambt van opperrechter is in principe voor het leven.