Onderweg met een Zeeuwse zorggezel
Tijd is kostbaar. Waar zijn we druk mee tussen 7.00 en 19.00 uur? Jacolien Don-Moeleker is zorggezel. „Eigenlijk doe ik als zorggezel wat een mantelzorger doet, maar dan net wat meer.”
„Mensen uit bed helpen, douchen, wassen, koken, samen activiteiten doen, een luisterend oor bieden. Mijn werk vormt een combinatie van zorg en welzijn. Omdat de thuiszorg medische handelingen doet, voert het welzijn de boventoon.
Helpen zit in mijn karakter. In 2019 begon ik als zzp’er in de zorg. Op een van de adressen ontmoette ik Margriet, met wie ik nu veel samenwerk en overleg. We bieden onze diensten aan onder de naam ”Graag helpen wij”. Onze hulp ontlast mantelzorgers en zorgt ervoor dat cliënten langer kunnen thuiswonen of sneller uit het ziekenhuis weer naar huis kunnen. Veel mensen kampen nu met de naweeën van corona en kunnen soms alleen met hulp thuis herstellen. In dat gat springen wij als zorggezel. Onze diensten zijn goedkoper dan een ziekenhuisbed of plek in het verpleeghuis. Bovendien knappen mensen thuis sneller op.
Ik kom ook veel bij mensen die eenzaam zijn of psychische problemen hebben. We drinken samen koffie, doen een boodschapje en als het mooi weer is gaan we naar buiten. Soms help ik om instanties te bellen of ga ik mee naar de psycholoog. Zo’n dienst kan soms zwaar zijn. Als mensen niets willen en het glaasje de hele dag halfleeg is, vind ik dat best moeilijk. Dan ben je alleen aanwezig, dat is op dat moment genoeg. Dat vinden mensen dan toch fijn, want ze willen ook niet dat je weggaat.
Bij deze doelgroep probeer ik een netwerk op te bouwen rond de cliënt. Als bijvoorbeeld twee dames die elkaar kennen eenzaam zijn, dan stel ik voor dat zij samen eens gaan koken en eten. Het mooiste aan mijn werk is als ik mensen zie opbloeien. Dat je op een gegeven moment een glimlach krijgt en je ziet hoe blij ze zijn met je hulp en aanwezigheid.
Margriet en ik werken vooral op de Bevelanden, in Zeeland. Ons aanbod is breed: zowel ouderen als gezinnen en mensen met een lichamelijke of verstandelijke beperking kunnen een beroep op ons doen. Kerkelijk of niet-kerkelijk, dat maakt niet uit. We werken nog aan onze bekendheid, maar laten het vooral over aan de leiding van de Heere. Mijn werk doe ik biddend. Ik geloof dat God mensen op onze weg plaatst voor wie we mogen zorgen.”
Zorg of welzijn
„Vroeger wilde ik maatschappelijk werker worden. Maar thuis zeiden ze: Zou je dat wel doen? In die tijd hoorde je vaak dat cliënten medewerkers lastigvielen. De verpleging was dus mijn tweede keus. Ik heb mooie jaren gehad in het ziekenhuis, maar ik merk dat mijn hart toch meer bij de welzijnskant ligt. Het is zo mooi om mensen die niets zien zitten te begeleiden, zodat ze weer dingen gaan ondernemen en de waarde van het leven zien. Dat ze veranderen van een somber mensje achter de geraniums naar iemand die contacten legt, weer naar buiten gaat en onder de mensen komt.
Ik probeer met zulke cliënten mee te denken over wat wel kan. Is een oudere vrouw alleen? Dan kan ze misschien eens een vriendin te eten vragen. Ziet iemand het huishoudelijk werk niet zitten? Dan stoffen we samen de kamer.”
Nacht- of dagdienst
„Geregeld draai ik waak- en slaapdiensten, vooral bij mensen in de laatste levensfase. Nachtdiensten zijn voor mij als moeder het meest ideaal, die belasten het gezin niet. De kinderen slapen gewoon terwijl ik werk. En als ze op school zijn, kan ik even bijtanken. Tegelijk vind ik het contact met de mensen overdag mooi.
Op dit moment doe ik bijna een derde deel van mijn werk ’s nachts. Tijdens een slaapdienst kun je vaak wel dutjes doen. Soms maak je een slechte nacht omdat een cliënt onrustig is.
„Eigenlijk doe ik als zorggezel wat een mantelzorger doet, maar dan net wat meer. Mensen uit bed helpen, douchen, wassen, koken, samen activiteiten doen, een luisterend oor bieden. Mijn werk vormt een combinatie van zorg en welzijn. Omdat de thuiszorg medische handelingen doet, voert het welzijn de boventoon.Vóór mijn trouwen werkte ik als leerling-verpleegkundige in het ziekenhuis. Het begon weer te kriebelen toen mijn jongste kinderen in de laatste klassen van de basisschool zaten. Tot op heden lukt het prima om mijn werk te combineren met het gezin. Ik plan mijn werk ’s nachts in, onder schooltijd of ’s avonds als mijn man thuis is.”
In dienst of eigen baas
„Ik heb bewust gekozen om me niet te binden aan een instelling of organisatie. Belangrijkste reden is de vrijheid. Ik vind het heel fijn om mensen zorg op maat te kunnen bieden. Bij een thuiszorgorganisatie staat er altijd een beperkte tijd voor een cliënt. Als zorggezel kun je meer aandacht geven dan de thuiszorg kan bieden. Ik leg ouderen niet alleen op bed, maar drink ook een bakje koffie en lees uit de Bijbel met hen. Heel waardevol.
Als iemand moeilijk alleen kan zijn, kunnen wij een groot deel dag van de dag komen. Zien we geen mogelijkheden in de agenda, dan verwijzen we door naar andere collega’s.
Qua administratie valt het allemaal best mee als zzp’er. Ik besteed elke maand zo’n zes uur aan de administratie, en dat is inclusief rapportages schrijven – iets wat elke zorgmedewerker doet.”