De Krommedijk in Zuidland, een dorp op het Zuid-Hollandse dubbeleiland Voorne-Putten, doet zijn naam eer aan. De slaper slingert tussen twee poldertjes door. In één daarvan ligt het akkerbouw- en loonbedrijf gebr. Van Bergeijk.

De twee broers die er de scepter zwaaien, Rens (49) en Marc (44), zijn van de derde generatie. Onder hun bewind heeft de akkerbouwpoot een nieuwe richting ingeslagen. „Wij voeden de grond in plaats van de planten”, vat Rens samen. „Onze vader, die eerder met twee broers het bedrijf runde, moest daar wel aan wennen. Maar stiekem is hij er best trots op dat wij tegenwoordig met veel minder kunstmest en chemie een goede opbrengst weten te behalen.”

De grond voeden, wat betekent dat? Rens legt uit dat het zaak is dat schimmels en bacteriën zich goed thuisvoelen in de bovenlaag van de bodem. Die moet daarvoor rijk zijn aan organische stof. „Planten werken via hun wortels samen met dat bodemleven om voedingsstoffen te kunnen opnemen.”

Niet ploegen

En dus wordt de grond nooit meer geploegd. Een hele verandering voor Rens, die vroeger hoog scoorde tijdens landelijke ploegkampioenschappen. Tegenwoordig past hij alleen niet-kerende grondbewerking toe, zoals eggen en –bij uitzondering– ondiep spitten.

De organische stof en een deel van de mineralen die de planten nodig hebben, komen uit mest
 –afkomstig van de veehouderij– en plantenresten zoals gecomposteerd maaisel uit wegbermen en een nabijgelegen recreatiegebied. De stikstofbehoefte van de planten wordt aangevuld met spuiwater uit luchtwassers in veestallen.

Op de akker naast de boerderij groeit in januari nog een groenbemester. „De meeste collega’s hier zien in de winter liever grijze (omgeploegde, TR) grond, maar zolang de planten groen zijn nemen ze nog mineralen op die dus niet kunnen uitspoelen”, zegt Marc.

Hun manier van werken heeft ook impact op de manier waarop de broers in het leven staan. Marc: „We schrikken er niet van als de oogst wat kleiner is dan vroeger, omdat onze kosten ook lager zijn.” Rens: „We voelen ons afhankelijker van de zegen van de Heere.”

De broers telen op 108 hectare aardappelen, suikerbieten, tarwe en erwten. Deze tak is goed voor een derde van de omzet van het bedrijf. De rest komt van wat Marc samenvat onder de term dienstverlening. Naast klassiek agrarisch loonwerk hebben de broers zich gespecialiseerd in mest uitrijden en in grondverzet. Het werkgebied bestrijkt Voorne-Putten, een deel van de Hoeksche Waard en van Flakkee en ook een deel van het Westland.

Hoewel er in de regio meer loonbedrijven zijn, is er werk genoeg. In het Rotterdamse havengebied is altijd wel wat te doen, van oeveronderhoud tot het verpompen van regenwater naar bezinkbassins. Marc: „Dan staat er een trekker van ons tussen de bergen steenkool. Water dat van die bergen lekt mag niet rechtstreeks op het oppervlaktewater worden geloosd.” Momenteel is er zoveel werk, dat het onderhoud van de machines –een traditionele winterklus-–in de knel dreigde te komen. „Daarom hebben we het uitbesteed”, zegt Marc.

De broers hebben de taken in grote lijnen verdeeld. Rens is verantwoordelijk voor de teelt, Marc richt zich vooral op het loonwerk. De twee takken zijn formeel van elkaar gescheiden. Rens: „De mestregels zijn heel streng. Een klein foutje bij de loonwerktak zou ertoe kunnen leiden dat onze akkerbouwpoot gekort wordt op toeslagrechten (Europese subsidie, TR). Dat zou veel geld kosten.”

De landbouw zal de komende jaren veranderen. Nederland streeft naar kringlooplandbouw en Europa stelt eisen die het klimaat en de biodiversiteit ten goede moeten komen. Marc: „Dat betekent dat we allemaal anders moeten telen. Wij zien dat eerder als een kans dan als een bedreiging.”

De broers praten er met collega’s over. Zo waren ze actief in Veldleeuwerik. Dat duurzaamheidsproject voor de akkerbouw werd in 2020 beëindigd maar gaf wel de aanzet tot de vorming van regionale studiegroepen van boeren die elkaar met raad en daad terzijde staan.

> rd.nl/dezaak