Om het stijgende aantal coronabesmettingen omlaag te krijgen en de zorg te ontlasten, zal het kabinet vrijdag strengere maatregelen moeten afkondigen dan de ingrepen waar het tot nog toe op zinspeelde.
Een en ander lijkt onontkoombaar, na het advies van het door prof. Jaap van Dissel geleide Outbreak Management Team (OMT) dat donderdagochtend opnieuw uitlekte.
Om het tij te keren, kondigden de demissionaire bewindslieden Rutte en De Jonge vorige week dinsdag op een persconferentie aan dat de mondkapjesplicht voor publieke binnenruimtes weer zou worden ingevoerd. Verder moest het coronatoegangsbewijs breder worden ingezet, namelijk ook op buitenterrassen in de horeca, bij musea, sportscholen en bij muziek- en schilderlessen. Deze maatregelen werden zaterdag van kracht.
Ook drukte het kabinet iedereen op het hart om vanaf de dag na de persconferentie de aloude basismaatregels –geen handen schudden, vaak handen wassen, bij klachten thuisblijven– weer in acht te nemen. De Jonge riep ook gevaccineerden op zich bij klachten te laten testen, en het thuiswerkadvies werd weer aangescherpt.
Het effect van de maatregelen zou deze week worden bezien.
Intussen zou het kabinet uit voorzorg verdergaande maatregelen voorbereiden, zoals een nog bredere invoering van het coronatoegangsbewijs op plekken waar dagelijks veel mensen bij elkaar komen. De zogenaamde niet-essentiële detailhandel (modezaken, meubelboulevards) maar ook in dierentuinen en pretparken werden daarbij met name genoemd.
Als dat alles geen soelaas zou bieden, overwoog het kabinet te sleutelen aan het toegangsbewijs zelf. Dat zou dan alleen nog maar worden afgegeven aan gevaccineerden en aan mensen die na het doormaken van een corona-infectie immuniteit hadden opgebouwd; het zogeheten 2G-beleid. De mogelijkheid voor ongevaccineerden om na een negatieve testuitslag een coronapas te krijgen, zou worden geschrapt.
Diverse ziekenhuisbestuurders riepen het kabinet begin deze week er echter al toe om op paal en perk te stellen aan grote (buiten)evenementen. Ook deskundigen roerden zich door te waarschuwen dat de situatie weleens ernstiger en ongunstiger kon zijn dan het kabinet leek te denken, en dat strengere maatregelen mogelijk onontkoombaar konden zijn.
De Leidse epidemioloog prof. Frits Rosendaal opperde dinsdagavond op NPO Radio 1 dat het treffen van korte, lockdownachtige maatregelen niet viel uit te sluiten. Het zou dan gaan om het tijdelijk schrappen van evenementen en het beperken van bioscoop- en theaterbezoek. Ook de horeca zou daarbij weer rekening moeten houden met beperkende maatregelen, zoals het tijdelijk herinvoeren van vaste zitplaatsen en kortere openingstijden.
Ook het OMT dringt nu aan op dergelijke maatregelen, zo bleek uit het stuk dat donderdagochtend naar buiten kwam. Het concrete advies zou volgens ingewijden zijn om die gedurende twee weken van kracht te laten zijn. Het sluiten van scholen zou volgens de corona-adviseurs voorlopig nog niet nodig zijn.
Ook de dreigende invoering van een 2G-beleid blijft reëel. Als ingrijpen in de bewegingsruimte van mensen onvoldoende helpt om de druk op de zorg te verlichten, zou het kabinet volgens het OMT moeten overwegen dit paardenmiddel alsnog in te voeren. Vooralsnog zou dat er op neerkomen dat een negatieve test dan in ieder geval geen toegang meer biedt tot cafés, restaurants, theaters, bioscopen, musea en andere publiekstrekkers.
Stichting Open Nederland, de organisatie achter de toegangstesten, wilde donderdag desgevraagd nog niet reageren op het uitgelekte OMT-advies. „Wij wachten af wat het kabinet besluit”, aldus een woordvoerder.