Nu de klimaattop in Glasgow zijn slotakkoord nadert, kijken de betrokkenen heel uiteenlopend naar de voorlopige resultaten en de eindverklaring die in de maak is. De milieubeweging is zeer ontevreden over de stand van zaken. Eurocommissaris Frans Timmermans blijft ook hameren op een hoger ambitieniveau. Hij toonde zich woensdag wel positief over de „duidelijke intentie om het gat naar 1,5 graad binnen een jaar te dichten”. Dat is volgens hem „extreem belangrijk”.
Timmermans doelde op een van de punten in de conceptverklaring. Daarin staat een oproep aan alle landen om de klimaatdoelen die ze voor 2030 voor ogen hebben voor het einde van volgend jaar aan te scherpen. Dan moet écht worden voldaan aan het klimaatakkoord van Parijs. In het concept wordt benoemd dat de impact van klimaatverandering „veel lager zal zijn met een temperatuurstijging van 1,5 graad in vergelijking tot 2 graden”.
Dat naar volgend jaar wordt verwezen, is een tegenvaller voor klimaatactivisten die hoopten dat het gat waar Timmermans op doelde op deze top zou worden overbrugd. Een EU-functionaris die nauw bij de onderhandelingen betrokken is, zegt het onomwonden: „Die 1,5 graad halen we niet in Glasgow.” Wat volgens hem vooral moet worden bereikt zijn „goede afspraken over hoe nu verder.” Toch is het gevoel bij de delegatie van de Europese Commissie dat de Britse voorzitter Alok Sharma in de concepttekst „hoog mikt”.
Groene organisaties denken daar heel anders over. Greenpeace ziet nog niet meer dan „een beleefd verzoek aan landen om volgend jaar misschien meer te doen”. Ook Milieudefensie „wordt niet vrolijk” van het concept. „In het hele document staat het allerbelangrijkste voor het voorkomen van gevaarlijke klimaatverandering niet genoemd: het afbouwen van olie- en gaswinning”, reageert Nine de Pater, die de COP26 namens de organisatie bijwoont.
In het concept staat wel een oproep om sneller te stoppen met steenkool en subsidies voor fossiele brandstoffen. Een belangrijk punt, vindt demissionair staatssecretaris Dilan Yeşilgöz-Zegerius (Klimaat en Energie). „Ik denk dat we op de goede weg zijn, maar dat wil niet zeggen dat je er bent”, zegt ze. Yeşilgöz sprak er de afgelopen dagen onder meer over de toekomst van waterstof als schone energiebron. „Alles is voorlopig, maar het lijkt erop dat er in ieder geval consensus is dat we de 1,5 graad niet halen en dat dat niet okee is.”
Van de eindverklaring hoopt de staatssecretaris dat die „zo compleet mogelijk” zal zijn. Verder hoopt ze dat nieuwe aanscherpingen en „duidelijke afspraken over termijnen” zullen volgen.
Of landen als Rusland en China zich kunnen vinden in de voorlopige teksten, moet de komende twee dagen blijken. Voor ontwikkelingslanden blijft klimaatfinanciering een zeer heikel punt. De 100 miljard dollar per jaar die hun is beloofd, wordt ondanks nieuwe toezeggingen nog niet gehaald.
