We volgen de landelijke richtlijnen, zeggen de meeste van de zeven plaatselijke overheden. Vanuit Den Haag is er vooralsnog geen verbod op het afsteken van vuurwerk door particulieren op oudejaarsdag. Plaatselijk is dat er ook niet.

Wel is de gemeente Rijssen-Holten voorstander van een landelijke vuurwerkban. „Dat is makkelijker te handhaven dan een lokaal verbod”, zegt een woordvoerder.

De gemeente Nunspeet gaat zich volgend jaar bezinnen op een plaatselijk verbod, zegt een woordvoerder. En dat terwijl de Veluwse gemeente met het landelijk vuurwerkverbod van 2020 „niet onverdeeld gelukkig” was, omdat ze voor de handhaving te weinig mensen had volgens de woordvoerder. Waarom onderzoekt de gemeente dan toch een verbod voor volgend jaar? „Omdat de gemeenteraad erom heeft gevraagd.” Voor de komende jaarwisseling volgt Nunspeet „de landelijke lijn.”

Terughoudend

Veel gemeenten noemen handhaving als argument om niet met een verbod te komen of terughoudend te zijn met andere maatregelen. Zoals de gemeente Goeree-Overflakkee. „Als we een regel instellen, moeten we die wel handhaven. Bij vuurwerk kan dat alleen als we zien wie het afsteekt. Dat is lastig.” De gemeente in het zuiden van Zuid-Holland verbiedt het afsteken van vuurwerk op oudejaarsdag om die reden niet en overweegt ook geen vuurwerkvrije zones. Ook in Bunschoten is het toegestaan om overal vuurwerk af te steken.

De gemeenten die wel kiezen voor vuurwerkvrije zones, geven dat op verschillende manieren vorm. Zo beslist Rijssen-Holten zelf waar er niet mag worden geknald. Alblasserdam vraagt locaties zoals verzorgingstehuizen en verblijfplaatsen van dieren of ze behoefte hebben aan die zones. Voor bewoners van verzorgingstehuizen hoeft een vuurwerkvrije zone niet altijd, zegt een woordvoerder: „Rond de jaarwisseling vinden zij het best leuk om naar vuurwerk te kijken. Zij ervaren vooral overlast in aanloop naar oudejaarsdag, als vuurwerk afsteken sowieso verboden is.” Daarom handhaaft de gemeente vanaf eind oktober vooral op vuurwerkoverlast, zegt de woordvoerder.

Draagvlak

Altena en Waddinxveen geven bewoners de optie om vuurwerkvrije zones aan te vragen. Als een straat of buurt zo’n aanvraag doet, buigt de gemeente zich over dat verzoek. Gaat de plaatselijke overheid in de wens van bewoners mee, dan is er een vrijwillig vuurwerkvrije zone. De gemeente kan in zo’n buurt of straat handhaven. „Het voordeel van de vrijwillig vuurwerkvrije zone is dat er draagvlak voor is vanuit de omgeving”, zegt een woordvoerder van Waddinxveen.

Draagvlak is een vaker genoemd argument om het afsteken van vuurwerk door particulieren rond de jaarwisseling niet te verbieden of terug te dringen. Alblasserdam bijvoorbeeld heeft de indruk dat onder de bevolking weerstand leeft tegen een verbod.

Bovendien had het verbieden van vuurwerk de afgelopen jaarwisseling niet overal het gewenste effect. In de gemeenten Waddinxveen, Alblasserdam, Nunspeet en Bunschoten was er juist meer schade dan het jaar ervoor. Waddinxveen wil daar „geen conclusies aan verbinden”, Alblasserdam wijt het daaraan dat een jongerenontmoetingsplek in vlammen opging. Daardoor schoot het schadebedrag omhoog. Goeree-Overflakkee daarentegen had minder schade.

Naast het afsteken van vuurwerk hebben de gemeenten Altena, Rijssen-Holten, Nunspeet, Goeree-Overflakkee en Bunschoten te maken met de lokale traditie van carbidschieten. Vorig jaar verbood Rijssen-Holten het om contact tussen mensen te voorkomen.

De vier andere gemeenten lieten het wel doorgaan. In Bunschoten zag een groep vrijwillig van het carbidschieten af. Voor komende jaarwisseling zijn alle vijf de gemeenten vooralsnog van plan het carbidschieten toe te staan. Wel stellen ze strenge voorwaarden. Zo moet er een geruime afstand tot de bebouwing zijn. De woordvoerder van de gemeente Altena spreekt van „een goede traditie waarmee we nooit problemen hebben gehad.”