Na een dag vol gesprekken in haar praktijk aan huis gaat ze regelmatig de natuur in voor een korte wandeling. Om de dag te verwerken, zodat ze daarna met een opgeruimd hoofd aan tafel kan. 
Psychosociaal therapeut Wilma Trouwborst-Bos (54) dwaalde vroeger al graag buiten rond. „Als klein meisje mocht ik mee met de buurman, hij was jachtopziener. Ik kan de geur van het jachthuis nog ruiken.”

Nog altijd komt ze tot rust in de natuur. En als er geen tijd is voor een wandeling, loopt Trouwborst gewoon even de achterdeur uit, de tuin in van het huis in Gorinchem waar ze woont met haar man en jongste zoon. Dan geeft ze de bloemen water, luistert ze naar de ruisende bomen of bestudeert ze het nest van meerkoeten in de sloot achter het huis. „Al was ik er laatst helaas getuige van dat de kuikens werden opgevreten door een ander dier. Ook dat is de natuur.”

1 Waarom zijn we hier?

Lachend: „Eigenlijk wilde ik in mijn werkkamer gaan zitten, de plek waar ik met cliënten praat. Maar mijn zoon is aan het afstuderen. Hij is bezig met de verdediging van zijn masterscriptie en had een rustige werkomgeving nodig. Dus heb ik beloofd in de tuin te gaan zitten. Geen straf, want dit is één van mijn lievelingsplekken. Hier kom ik tot rust.

We wonen nu ruim een jaar in dit huis. Het kwam op ons pad en nog elke dag ervaren we het als een groot geschenk. Vooral vanwege de ruimte om het huis. Ik werk graag in de tuin en ik probeer zoveel mogelijk vogels en insecten naar deze plek te lokken.”

Ze wijst naar een plant met pluimen die heen en weer wuiven in de wind. „Die heb ik pas aangeschaft, op aanraden van iemand van de kwekerij. Ik vind het heerlijk om naar een plantenkwekerij te gaan en aan de praat te raken met iemand die net zo houdt van tuinieren als ik. De vrouw adviseerde me om de plant zo in de tuin te zetten dat ik hem in de winter vanuit de woonkamer kan zien. Als het regent, verzamelt hij water tussen de blaadjes. En dan komen de vogels er later uit drinken. Prachtig, toch? Elke keer als ik die plant zie staan, moet ik weer denken aan dat gesprek bij de kwekerij.”

2 Wat is de missie van uw leven?

„Ik heb vroeger in het onderwijs gewerkt, maar op school merkte ik al dat mijn hart meer lag bij het begeleiden van leerlingen met problemen. Toen mijn jongste naar school ging, ben ik weer gaan werken, onder andere in de leerlingbegeleiding. Eigenlijk wilde ik meer, me specialiseren in hulpverlening en een eigen praktijk starten, maar ik was te oud om nog een studie te beginnen. Tenminste, dat zei ik tegen mezelf. Tot een vriend bij ons op bezoek kwam die zei dat juist mijn leeftijd en levenservaring positief zouden meespelen in dit beroep. Uiteindelijk heeft mijn man me het laatste zetje gegeven en begon ik in 2009 weer met studeren.

In 2014 startte ik mijn praktijk en twee jaar later heb ik mijn baan in het onderwijs opgezegd. Nu werk ik alleen als psychosociaal therapeut.

Ik heb me gespecialiseerd in trauma, rouwverwerking en verlies. Mijn praktijk heet Remonte, een Frans leenwoord dat is afgeleid van het werkwoord remonter. Het betekent opklimmen, herstellen, weer te paard stijgen. Ik heb voor deze naam gekozen omdat ik geloof in de mogelijkheden van herstel. Als we maar bereid zijn om te kijken naar ons eigen aandeel daarin.

Een bepaald trauma kan vaak generaties lang doorwerken in een familie. Toch gaat het er niet om dat we een schuldige aanwijzen, zeggen: o, mijn ouders hebben het verkeerd gedaan. Ook zij staan in hun geschiedenis. Als jij op een bepaald moment zelf een wissel kan omzetten, het patroon kan doorbreken, dan heeft dat ongelooflijk grote gevolgen voor je nageslacht. Je hebt geen invloed op je geschiedenis, maar je kunt wel zelf beslissen hoe je ermee omgaat.

In mijn werk kijk ik mee over de schouder van een cliënt. Hij of zij moet het pad zelf lopen, ik ben alleen een gids. Ik vind het belangrijk om samen met iemand te zoeken naar Bijbelse antwoorden. Voor mijzelf is de dag beginnen met persoonlijke meditatie en gebed een onmisbaar onderdeel geworden van mijn leven. Ik herken de ervaring van John Stam, een zendeling in China, als hij zegt: „Soms voelt iemand zich als een droge fontein, en dan moeten we voldoende drinken uit de fonteinen van God, indien we water voor anderen willen overhouden.”

Ik zie de wetenschap als een gave van God, die we zeker mogen gebruiken. Maar niet alles is puur vanuit de psychologie te verklaren. Pastoraat en psychologie horen bij elkaar. De missie van mijn leven is daarom: terug naar het Bijbelse denken. Samen met iemand onderzoeken wat de Bijbel te zeggen heeft voor het leven van vandaag. Ook als we worstelen met psychische nood. De Bijbel is de beste raadgever, gids en trooster.”

3 Wat doet u als u niet werkt?

„Ik lees graag en veel. Ook studeren is een hobby, net als tuinieren. Verder doe ik vrijwilligerswerk voor de Hudson Taylor Stichting voor Bijbelse hulpverlening in China. En ik videobel elke week met een jonge vrouw uit Hong Kong. Ik heb haar twee jaar geleden in China ontmoet, toen mijn man en ik daar waren voor een bruiloft. We zijn begonnen met appen, daarna gingen we over op bellen. Allemaal in ons steenkolenengels. Ze wilde me eerst Chinees leren, maar het bleef bij een verwoede poging. Die taal is zó lastig om te leren.

Langzaam zijn onze gesprekken steeds persoonlijker geworden. Nu praten we vooral over het geloof. Als jonge christen zit ze met veel vragen waarmee ze bij weinig mensen terecht kan. Laatst moest ze twee weken in quarantaine vanwege corona. Daar had ze het heel moeilijk mee. Ik kreeg een app: kunnen we snel praten, dat heb ik echt even nodig. Ik heb gelijk de volgende ochtend gebeld – je zit met het tijdsverschil. Soms voel je je machteloos, want vanwege de afstand kun je weinig concreets doen. Je kunt alleen maar bidden. Kort na ons gesprek kreeg ik weer een bericht: bedankt, nu kan ik het overgeven aan God. Ik vind het heel bijzonder dat we elkaar gevonden hebben en veel van elkaar leren. Al kom je beiden uit een totaal andere hoek van de wereld; de Heere werkt overal hetzelfde.”

4 Wat vindt u belangrijk in uw vakantie?

„Rust, mooie natuur en de mogelijkheid om mensen te ontmoeten en met hen in gesprek te raken. Ik ben geïnteresseerd in andere culturen, wil graag weten hoe andere mensen hun leven inrichten.

Vroeger gingen we als gezin naar Engeland, dat was een mooie traditie. Daar hebben we vriendschappen aan over gehouden. Ik ben ook weleens in het noorden van Europa geweest, Noorwegen en Finland. De natuur was er prachtig, maar na een poosje dacht ik toch: waar zijn de mensen?

Toen ik met mijn man in China was, ging ik vaak ’s ochtends vroeg mijn bed uit, de dorpjes in waar we verbleven. Mensen kijken, de cultuur opsnuiven. Daar kan ik erg van genieten.”

5 Welke muziek kan u bekoren?

„Muziek waarvan de woorden mij raken. Ik kan erg genieten van de cantates van Bach. Met dank aan mijn muzikale man, die me wegwijs heeft gemaakt in de wereld van de klassieke en barokmuziek. Ook Engelse gezangen vind ik prachtig. Als je leest hoe ze ontstaan zijn, vaak vanuit de nood of in een crisismoment van de dichter, dan gaat de tekst nog meer leven.

Op het moment luister ik ook veel Duits. Liederen die constant wijzen op de boodschap: in ons is geen kracht, in Hem is alle kracht.

Toen we 25 jaar getrouwd waren, hebben we ons leven in een muzikale tijdlijn gezet. Tijdens de familiebijeenkomst zongen of speelden we alle liederen die tijdens ons huwelijk belangrijk zijn geweest. Het was een waardevolle avond.”

6 Welk boek ligt er momenteel op uw nachtkastje?

Wijzend naar de tuintafel, waar een hele stapel boeken klaarligt: „Die liggen allemaal op of in mijn nachtkastje. Ik lees veel dingen door elkaar, dan weer een stukje in dit, dan een passage in dat.

Dit is ”Wandelen met God” van Henry Scudder, een puritein. Het is helaas niet meer nieuw te krijgen, maar echt een prachtig boekje. Hij onderbouwt Bijbels hoe je moet omgaan met voor- en tegenspoed.

Verder ben ik bezig met ”De juwelen van God” van Octavius Winslow. Dat gaat over beproeving, welk doel God daarmee heeft. Het zet me aan het denken: welke adviezen geef ik cliënten mee als het hierom gaat? Als God ook Zijn bedoeling heeft met tegenspoed? Mijn man en ik lezen ’s avonds ook uit zijn dagboek.

Elke ochtend lees ik een stukje uit het ”Twaalfprofetenboek” van ds. J. Westerink. Hij behandelt de boodschap van de kleine profeten en wat hun uitspraken ons in deze tijd hebben te zeggen.

Op mijn e-reader lees ik ”De witte roos” van Amanda Barratt, een waargebeurd verhaal over een groep studenten die tijdens de Tweede Wereldoorlog in verzet kwam tegen het naziregime. Het heeft een mooie boodschap, waar we ook nu wat aan hebben: sta op je plaats, wees alert. Niet zomaar in alle ontwikkelingen meegaan omdat het de heersende politieke gedachte is.

Samen met mijn dochters ben ik bezig in ”Vrouw vandaag, terug naar Bijbelse paden” van Marieke den Butter en Wilma Samyn. We lezen steeds een stukje en bespreken dan samen wat we ervan geleerd hebben.

Tot slot heb ik hier nog ”Sterven is winst” van A. Jobse. Dat gaat over het zendingsechtpaar John en Betty Stam, die in 1934 werden vermoord tijdens de Chinese burgeroorlog.”

7 Met welke persoon uit heden of verleden zou u weleens (hebben) willen praten?

„Met Marie Monsen, een zendelinge in China. Ze werkte van 1901 tot 1933 in het land, maar kon door ziekte en gevaarlijke omstandigheden pas na twintig jaar daadwerkelijk aan de slag. Denk je eens in wat het betekent om zo lang te moeten wachten terwijl je voelt dat je geroepen bent. Iedereen om haar heen zei: wat doe je hier eigenlijk, kun je niet beter teruggaan? Ze moet veel aanvechtingen hebben gehad. Maar ze bleef wachten en bidden, in het vertrouwen dat de Heere het goed zou maken. Ik had graag eens met haar gepraat over die periode. Over hoe ze omging met de twijfels en hoe ze ondanks alles bleef vertrouwen op God.”

8 Welke Bijbeltekst betekent veel voor u?

„Bij deze vraag moet ik denken aan een ouderling die eens bij ons op bezoek kwam. Hij zei: we hebben een levende God en een levend Woord. Dat betekent dat er steeds andere Bijbelteksten waarde hebben op verschillende momenten in ons leven. Ik herken mezelf daar wel in. Soms lees ik in de ochtend een dagboekstukje en merk ik achteraf dat het Bijbelgedeelte precies nodig was voor die dag.

Ik vind het moeilijk kiezen, maar toch zijn er een paar Bijbelgedeelten waar ik aan moet denken. Zo heb ik een periode flink getwijfeld of ik wel met een eigen praktijk moest beginnen. Had ik wel voldoende kennis in huis? Zouden er genoeg cliënten komen? Toen heb ik veel gehad aan Jesaja 58, eigenlijk het hele hoofdstuk. Er staan rijke beloften in.”

Ze pakt haar Bijbel en begint voor te lezen. „Vers 10 bijvoorbeeld, en het begin van vers 11. „En zo gij uw ziel opent voor den hongerige, en de bedrukte ziel verzadigt; dan zal uw licht in de duisternis opgaan, en uw donkerheid zal zijn als de middag. En de Heere zal u geduriglijk leiden, en Hij zal uw ziel verzadigen in grote droogten.”

Ik voelde toen sterk dat de Heere me erop wees dat Hij mij de wijsheid zou geven om mensen met hulpvragen bij te staan. Het gaf me de vrijmoedigheid om te starten en mijn twijfels los te laten. En de cliënten kwamen vanaf het begin.

Ook 2 Petrus 1 vind ik een prachtig hoofdstuk. Daar staat de kern van het Evangelie. In vers 2: „Genade en vrede zij u vermenigvuldigd door de kennis van God, en van Jezus, onze Heere.” En dan vers 4: „Door welke ons de grootste en dierbare beloften geschonken zijn.” Dan gaat Petrus verder met het uitleggen van die beloften, die onder het geloofsleven liggen. Die woorden bemoedigen mij.”

9 Terugkijkend op de voorbije jaren: wat was een diepte- en wat een hoogtepunt?

„Best een moeilijke vraag. Bij mij hangt alles met elkaar samen, hoogtepunten liggen vaak dicht naast dieptepunten. Zo is het in mijn geestelijk leven en in mijn gevoelsleven. De hoogtepunten zijn voor mij verweven met het bestaan van God. Er zijn heel moeilijke momenten in mijn leven geweest, waar ik alleen God overhield.

Het jaar 2010 was een belangrijk keerpunt. Toen kreeg ik een ongeluk en kwam ik in het ziekenhuis terecht. Ik werd stilgezet. God is achteraf gezien al jong in mijn leven begonnen, maar door omstandigheden kon ik lang mijn gevoelens niet uiten. Ik durfde nooit te praten over wat er in mijn geestelijk leven gebeurde. Ik was beschroomd en had de woorden niet. Ik heb vaak mijn mond dichtgehouden. Na het ongeluk liet de Heere me zien dat ik veel mensenvrees heb gehad en dat die angst voor mij groter was dan de Godsvrees.

Ik leerde woorden te vinden om mijn gevoelsleven onder woorden te brengen. Dat heb ik moeten leren in het normale leven, maar ook in het geestelijk leven. Kort gezegd: ik heb leren praten. Ook door veel te lezen, boeken hebben me daar erg bij geholpen.

Er was ook een confronterend dieptepunt. Een paar jaar geleden kreeg mijn man een burn-out, die uiteindelijk tot een diepe depressie leidde. Een depressie heeft grote impact op de persoon zelf, maar ook op zijn omgeving. Het is voor mij zelf ook een les geweest om te ontdekken wie ik ben.

De Heere heeft in Zijn genade de middelen willen zegenen, waardoor mijn man helemaal hersteld is. We zijn allebei in dit proces gelouterd. Mijn man zei pas nog: Het was heel zwaar waar we doorheen moesten, en toch had ik het niet willen missen. We hebben beiden ervaren dat het citaat van Octavius Winslow uit zijn boek ”De juwelen van God” juist is. Hij schrijft in een hoofdstuk over de dierbaarheid van beproevingen: „Dit alles gebeurt om het hart te beteugelen en de ziel te vernederen, om de gelovigen dicht bij het kruis van Jezus Christus te laten verkeren.” Zo zie je dat dieptepunten in je leven vlak naast hoogtepunten kunnen liggen.”

10 Hoe kijkt u naar de toekomst?

Dan denk ik altijd aan psalm 27. „God is mijn licht, mijn heil; wie zou ik vrezen? Hij is de Heer, die hulp verschaft in nood.” Emotioneel: „Ik heb veel gehad aan vers 7. „Zo ik niet had geloofd, dat in dit leven mijn ziel Gods gunst en hulp genieten zou, Mijn God, waar was mijn hoop, mijn moed, gebleven? Ik was vergaan in al mijn smart en rouw.”

Het machtigste wapen dat we hebben met het oog op de toekomst, is het gebed. Er gebeurt veel in ons land, veel verdrietige en moeilijke dingen. We proberen allemaal het gevoel te krijgen dat we de controle hebben, maar nu zie je meer dan ooit dat wij geen invloed hebben op wat er gebeurt. In ons is geen kracht. Het enige dat we kunnen doen, is terugkeren naar God.”